Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
RozdziałI.Autonomiawoliwprawieprywatnymmiędzynarodowym
osiągnięcieumożliwiawybórprawa,jestprzezstronyrozumianaprzede
wszystkimwsensiesubiektywnym.Chodziozapewnieniesobiewłaściwości
prawa,któregozawartośćmerytorycznajestdanejstroniewodpowiednim
stopniuznana.Możnazaryzykowaćtezę,żenajistotniejszymzczynników
mającychznaczenieprzydokonywaniuwyborujestpoczuciebezpieczeństwa
wynikającezrzeczywistejbądźdomniemanejznajomościprawarodzimego
ilękprzedzastosowaniemnieznanegostronieporządkuprawnego99.Strony
kierująsięprzytymuzasadnionymprzekonaniem,żewybórwłasnegoprawa
pozwoliimuniknąćkosztówustaleniatreściprawaobcegoiryzykazwią-
zanegoznieznajomościąpraktykijegostosowania100.Napowyższekoszty
wpływająnietylkoróżnicenormatywnemiędzysystemamiprawnymi,ale
takżebarieryjęzykoweikulturowe101.
Czynnikami,któremogąokazaćsięistotneprzywyborzeprawa,będątakże
wcześniejszedoświadczeniadanegopodmiotu,związanezestosowaniem
określonegoprawawpraktyce102.Negocjująckształtklauzulielectioiuris,
kontrahenci,niebędącwstaniedokonaćwyboruprawarodzimego,mogą
sięniekiedypomocniczokierowaćpodobieństwemokreślonegoporządku
prawnegodoichprawawłasnego103.Naprzykładprzedsiębiorcabelgijski
lubsenegalskizanbliskie”sobieprawobędzieuważałprawofrancuskie,
natomiastpodmiotturecki-szwajcarskie104.
Powyższeuwagiprowadządowniosku,żemotywacjistrondokonujących
wyboruprawaniemożnatłumaczyćjedyniewoparciuoklasyczneteorieba-
zującenaparadygmacieracjonalnościuczestnikówobrotu,którzyzmierzają
doosiągnięciaoptymalnegorezultatuekonomicznego.Natejpłaszczyźnie,
efektywnośćgospodarczązapewniałobybowiemprzedewszystkimspowo-
dowaniewłaściwościprawa,któregozawartośćmerytorycznajestdlastrony
wdanejsytuacjinajbardziejkorzystna.Bardziejadekwatnewydająsięwięc
założeniależąceupodstawekonomiibehawioralnej,któraopisujeludzkie
procesymyśleniaipodejmowaniadecyzjijakoobarczonelicznymibłędami
99Por.B.Audit,L
)arbitrageinternationaletlescontratsd)états.Bilanetperspectives,Dordrecht
1987,s.43-44;S.Vogenauer,Regulatory...,s.234i255.
100C.Fountoulakis,TheParties)...,s.304.
101C.Fountoulakis,TheParties)...,s.304.
102Zob.L.MeiraMoser,Parties...,s.27.
103I.Michou,L
)articulation...,s.99;2010International...,s.10.
104I.Michou,L
)articulation...,s.99.