Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34Częśćpierwsza.Biologiczne,psychologiczneispołeczneaspekty...
Ijeszczejednozjawisko,którewznacznymstopniudotykaniepełno-
sprawneosobystarsze,towykluczeniespołecznewtymwypadkupodwójne
wykluczenie,którepowodująniepełnosprawnośćiprocesstarzeniasię.Wra-
porcie:OsobyNiepełnosprawnewUniiEuropejskiej(zob.Europabezbarier,
2004)stwierdzono,że„niepełnosprawnijednąznajbardziejmarginalizo-
wanychgrupwspołeczeństwie”.Ludzieniepełnosprawninapotykająprze-
szkodywkażdejdziedzinieżycia.WprzyjętejprzezrządNarodowejstrategii
integracjispołecznej(2004)wykluczeniespołecznejestdefiniowanejakosytu-
acjauniemożliwiającalubznacznieutrudniającajednostcelubgrupiezgodne
zprawempełnienierólspołecznych(rodzinnych,zawodowych,obywatel-
skichczyteżtowarzyskich),korzystaniezdóbrpublicznychiinfrastruktury
społecznej,gromadzeniezasobówizdobywaniedochodówwgodnysposób.
Wśródrozmaitychodmianwykluczeniaspołecznegospotykamyrównież
wykluczeniewieloczynnikowe:niepełnosprawnośćpociągazasobądługo-
trwałybrakzatrudnienia,atozkoleipowodujeobniżeniesięstandardużycia,
anawetubóstwo,nacokładziesięcieniemczęstosamotnastarość.
Wśródpostawwobecniepełnosprawnych,wykluczającychichzgrup
społecznych,możnawyróżnićnastępujące:
litość,miłosierdzieodzwierciedlatobardziejuczucianegatywneniż
pozytywne,ukierunkowanenanieumiejętnezachowaniewobecniepełno-
sprawnychzodmawianiemimrównychszans;
wyłączeniespołecznezniedostosowaniemprogramówrehabilitacyjnych,
edukacyjnychiskazywaniemnaizolację;
dyskryminacjętypu„niewidzialniobywatele”,szczególniewobeckobiet,
którespotykająsięzpodwójnychlubzwielokrotnionymwykluczeniem
będącymwynikieminterakcjimiędzydyskryminacjązpowoduniepeł-
nosprawnościadyskryminacjązpowodupłciczyetnicznejprzynależ-
ności;
segregacjęniepełnosprawnościzwiązanązoceną:czymniejlubbardziej
choryiniepełnosprawnyjestmniejlubbardziejwartościowyspołecznie;
izolacjęrodzinzosobąniepełnosprawną(Littlewood,Lipsedge,1989).