Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34Częśćpierwsza.Biologiczne,psychologiczneispołeczneaspekty...
Ijeszczejednozjawisko,którewznacznymstopniudotykaniepełno-
sprawneosobystarsze,towykluczeniespołeczne–wtymwypadkupodwójne
wykluczenie,którepowodująniepełnosprawnośćiprocesstarzeniasię.Wra-
porcie:OsobyNiepełnosprawnewUniiEuropejskiej(zob.Europabezbarier,
2004)stwierdzono,że„niepełnosprawnisąjednąznajbardziejmarginalizo-
wanychgrupwspołeczeństwie”.Ludzieniepełnosprawninapotykająprze-
szkodywkażdejdziedzinieżycia.WprzyjętejprzezrządNarodowejstrategii
integracjispołecznej(2004)wykluczeniespołecznejestdefiniowanejakosytu-
acjauniemożliwiającalubznacznieutrudniającajednostcelubgrupiezgodne
zprawempełnienierólspołecznych(rodzinnych,zawodowych,obywatel-
skichczyteżtowarzyskich),korzystaniezdóbrpublicznychiinfrastruktury
społecznej,gromadzeniezasobówizdobywaniedochodówwgodnysposób.
Wśródrozmaitychodmianwykluczeniaspołecznegospotykamyrównież
wykluczeniewieloczynnikowe:niepełnosprawnośćpociągazasobądługo-
trwałybrakzatrudnienia,atozkoleipowodujeobniżeniesięstandardużycia,
anawetubóstwo,nacokładziesięcieniemczęstosamotnastarość.
Wśródpostawwobecniepełnosprawnych,wykluczającychichzgrup
społecznych,możnawyróżnićnastępujące:
–litość,miłosierdzie–odzwierciedlatobardziejuczucianegatywneniż
pozytywne,ukierunkowanenanieumiejętnezachowaniewobecniepełno-
sprawnychzodmawianiemimrównychszans;
–wyłączeniespołecznezniedostosowaniemprogramówrehabilitacyjnych,
edukacyjnychiskazywaniemnaizolację;
–dyskryminacjętypu„niewidzialniobywatele”,szczególniewobeckobiet,
którespotykająsięzpodwójnychlubzwielokrotnionymwykluczeniem
będącymwynikieminterakcjimiędzydyskryminacjązpowoduniepeł-
nosprawnościadyskryminacjązpowodupłciczyetnicznejprzynależ-
ności;
–segregacjęniepełnosprawnościzwiązanązoceną:czymniejlubbardziej
choryiniepełnosprawnyjestmniejlubbardziejwartościowyspołecznie;
–izolacjęrodzinzosobąniepełnosprawną(Littlewood,Lipsedge,1989).