Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zaneztym,żeklasyczneuzasadnieniawypracowanewfilozofiiwtym
przypadkuzawodzą.Nawetsamookreślenie„interesprzyszłychpoko-
leń”wzbudzakontrowersje.Otym,jakiebędąinteresytychpokoleń
przecieżdecydujemynietylkomy,alerównieżnastępująceponaspo-
kolenia.Ponadtoniktniejestwstanieokreślić,jakieonerzeczywiście
będą.ZasprawąHansaJonasaprobleminteresówprzyszłychpokoleń
nabrałwekofilozofiiwielkiegoznaczenia.Jegoprzemyśleniaspowo-
dowaływielkieporuszeniewświecienaukiizyskaływieluzwolenni-
kówwśródekofilozofów.Jonasoparłswojąkoncepcjęnaprzekonaniu,
żeinteresprzyszłychpokoleńjestmoralnymobowiązkiempokolenia,
któreaktualnieżyje.HansJonastwierdzi,żeistniejepotrzebazbudowa-
nia„nowejetyki”,którapowinnaoprzećsięnaregule„ochronyizapo-
biegania”,odchodzącoddotychczasowychreguł„postępuidoskonale-
nia”.Nowaetykajestkonieczna,gdyżtradycyjnaetykadoprowadziła
ludzkośćnakrawędźkatastrofyekologicznej.Dojejurzeczywistnienia
niezbędnajestradykalnazmianacharakteruludzkichdziałań,gdyżmu-
sząoneuwzględniać„wydłużonyzasięgnaszychczynów”.Teodłożone
wczasieskutkinaszychpoczynańspowodowanesamonapędzającym
sięrozwojemnaukiitechniki,którewładnepowodowaćjużdziś
skutki,któreludzkośćodczujedopieropowielupokoleniach.Ponieważ
naukaanitechnikaniewstaniesamoistniewypracowaćwewnętrz-
nychhamulcówiregulatorówukierunkowującychichrozwójwsposób
zgodnyzoczekiwaniamiczłowieka,stądmusząmiećonecharakterze-
wnętrzny.Jeślipozostawićnaukęitechnikęsamymsobie,tobędziemy
mielidoczynieniazmechanicznymprzyrostemwiedzyiumiejętności,
którepozwoląnamjeszczebardziejzapanowaćnadprzyrodą,cojednak
wcaleniepoprawiegzystencjiczłowiekaanijegokondycji.Wręczprze-
ciwnie,naukaitechnikazaczynającorazbardziejdestrukcyjniewpły-
waćnajednostkiicałezbiorowościludzkie,zwłaszczapoprzezodłożo-
newczasieskutkipoczynańpoprzednichpokoleń.WkonsekwencjiJo-
naszauważa,żekoncentracjadotychczasowejetykinaregulowaniute-
raźniejszościczyninieefektywną,awręczzbędną.Postulowanaprzez
niego„nowaetyka”mawięcuwzględniaćdługofaloweefektypoczynań
podejmowanychdzisiaj,inaczejnegatywneskutkirozwojunaukiitech-
nikibędąsięcorazbardziejkumulować,dosamounicestwieniana-
szegogatunku.Ztejracji,zuwaginaciąglenarastającezagrożenia,
ludzkośćpowinnabudować„nowąetykę”opartąna„zasadzieodpowie-
22