Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
ArkadiuszŻukiewicz
czeniazarównoprzestrzeniaktywnościsłużbspołecznych,jakipojemności
przedmiotowejkategorii.Przywołującdoktrynalnądefinicjępracysocjalnej,
któramożestanowićźródłoizarazeminspiracjędladalszychbadańhisto-
rycznych,wartopoddaćjejpierwotneznaczenieanalizieporównawczejwze-
stawieniuzpolemwspółczesnejdziałalnościspołecznej.Poletookreślasię
najczęściejmianempracysocjalnej,cozmerytorycznegopunktuwidzenia
możeimplikowaćnapięciapoznawcze.Koniecznewzwiązkuztymwyda-
jesięprzywołaniefragmentuopracowaniaAleksandraKamińskiego,który
wopisowejdefinicjiokreśliłznaczeniepojęciapracasocjalna:
Pojęcie:pracasocjalnastanowiposzerzeniedawniejszegopojęciaakcjisocjalnej,ozna-
czającegodziałalnośćpaństwa,związkówzawodowychizakładówpracynarzeczpra-
cującychiichrodzin.Akcjasocjalnaobejmowałaopiekęnadmatkąidzieckiem,wcza-
sypracownicze,stołówki,ogródkidziałkowe,kasyzapomogowo-pożyczkowe,atakże
działalnośćkulturalno-oświatowąprowadzonąwświetlicachiklubachrobotniczych
itp.[…].
Pojęciepracysocjalnejposzerzatenzakresnarzeczosóbigrupbędącychpozaspo-
łecznościąpracowniczą(ludziestarzy,osobydotkniętepatologiąspołecznąiichro-
dzinyetc.).Niemożnajednakpowiedzieć,żepojęciepracysocjalnejwchłonęłopojęcie
opiekiorazpomocyspołecznej-dozachowaniaodrębnościtychpojęćprzyczyniasię
istnienieodrębnychresortówpaństwowychorazodrębnychźródełfinansowaniazadań
opiekuńczych(głównieMin.ZdrowiaiOpiekiSpołecznejorazMin.OświatyiWychowa-
nia)izadańsocjalnych(główniezwiązkizawodoweizakładypracyorazróżneresorty
państwowe).Pojęciepracysocjalnejstajesięjednakstopniowopojęciemnadrzędnym,
np.kwalifikowanipracownicyinstytucjiopiekuńczychMinisterstwaZdrowiaiOpieki
Społecznejobjęcisąnomenklaturą:pracowniksocjalny.
Pracasocjalnapaństwawprowadzającegoustrójsocjalistycznyzrywaostateczniezza-
sadąfilantropii,tolerująctylkonielicznereliktyfilantropijnychpoczynań-wPolsce
Ludowejtakimreliktemjestnp.ZrzeszenieKatolikówDCaritas”
.Realizacjapracyso-
cjalnejwłączonajestdointegralnychzadańzwiązkówzawodowychizakładówpracy,
stowarzyszeńspółdzielczychiradnarodowychorazwieluresortówministerialnych
(zdrowia,oświaty,sprawiedliwości,sprawwewnętrznych).Wreszciepojęciepracyso-
cjalnejobjęłozespalającodwarodzajepotrzebspołecznych:socjalno-bytoweikul-
turalno-wychowawcze.Pracasocjalnajestwięcczymśzasadniczoróżnymodopieki
społecznejisłużbyspołecznej.Wyzwolonaostateczniezograniczeńdobroczynności,
opartanabudżeciepaństwaiwielkichstrukturspołecznychpaństwasocjalistyczne-
go(radynarodowe,związkizawodowe,stowarzyszeniaspółdzielcze)-pracasocjalna
mazapewnionytrwałyfundamentmaterialny,umożliwiającyrozwinięcieszerokiego
frontuaktywnościspołeczno-wychowawczejwzakresiewyrównywania(kompensowa-
nia)brakówbiologicznych,społecznychikulturalnychorazwspomaganiapomyślnego
rozwojujednostekigrupspołecznych42.
42A.Kamiński,Funkcjepedagogikispołecznej…,s.84-86.
