Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
WSTĘP
wulkan:naznaczonabędzieswoistymwybuchemwyobraźni,który
zjednejstronypolegałbędzienauhistorycznieniupozbawionychgłosu
gruppodporządkowanych,azdrugiej-staniesięwyrazemdążeń
donieustannegoprzekraczaniadanychuwarunkowańspołecznych
ihistorycznych.
Jednymztakichnkieszonkowychwulkanów”,jakmawiałapoetka,
będzieczęstocytowanywierszPodczarnągwiazdąztomuJestem
baba.Jegoobecnośćwtomieprzyczyniłasiędoeksplozjilicznychinter-
pretacjifeministycznych,zwracającychuwagęnasilniewyeksponowany
motywmacierzyństwawpoezjiŚwirszczyńskiej:
Urodzonepodczarnągwiazdą
urodziłyśmyświat3.
WierszŚwirszczyńskiejkażenamzwrócićuwagęnadwierzeczy,amia-
nowicie,żetokobietajestniewidzialnąsiłąstwarzającąświatiżenie-
konieczniemusitobyćoznakąjejsłabości.Rodzenieświatawykracza
tupozafunkcjebiologiczne;odnosisiębowiemnietylkodorodzenia
dziecka,aleteżdostwarzaniaipodtrzymywaniacałegoświatarelacji
społecznych.Ówprocesbędziezatemodsyłałdowszystkichczynności,
któreumożliwiająreprodukcjężycianapoziomiezarównobiologicz-
nym,jakispołecznym,aktóreokreślanesąmianempracyreprodukcyj-
nej.Przezpracęreprodukcyjnąrozumiemzatemnietylkonieodpłatną
pracędomowąkobiet,częstoutożsamianązrodzeniemiwychowy-
waniemdzieci.Mamtunamyślijejznacznieszersządefinicję,amia-
nowiciewszelkieczynności,postawyirelacjewprzęgniętewprocesy
podtrzymywaniażyciaspołecznegowskalicodziennejimiędzypokole-
niowej,służąceutrzymywaniuireprodukowaniupopulacji4.
ÓwwyczuwalnywpoezjiŚwirszczyńskiejradykalnyopórwobec
patriarchalnegosposobuurządzeniaświata,atakżewyzierającespod
tkankijejwierszypulsującepragnieniezmiany,swoistaerupcjabuntu,
wskazująnamożliwośćistnieniainnychekonomiispołecznych.Wten
sposóbnietylkowierszPodczarnągwiazdą,alecałatwórczość
3
AuŚwirszczyńska,Podczarnągwiazdą,w:Eadem:Jestembaba,
WydawnictwoLiterackie,Kraków1975,su50uDalej,cytującutwory
Świrszczyńskiej,podajętytułwiersza,skróttytułutomu(zobuWykaz
skrótów)orazstronęu
4
ZobuTuBhattacharya,Introduction:MappingSocialReproductionTheory,
in:SocialReproductionTheory:RemappingClass,RecenteringOppression,edu
TuBhattacharya,PlutoPress,London2017,su6u
