Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
WSTĘP
świadomościfeministycznejzradykalnympostulatemprzebudowysto-
sunkówspołecznychorazsolidarnościznajbardziejpokrzywdzonymi
iopresjonowanymigrupamispołecznymi.
Tytułowywybuchwyobraźniodnoszęzatemwgłównejmierzedo
tegopierwiastkatwórczościpoetki,któryokreślammianemekstatycz-
nego.PoezjaŚwirszczyńskiejkierujenasbowiemkuwizjominnego
świata,pozbawionegocierpienia,wyzyskuiprzemocy.Wizjetewyła-
niająsiędziękiodradzającejsięwlatach60.i70.XXwiekuświadomo-
ściemancypacyjnej,którejkorzeniesięgajątradycjilewicowychruchów
społecznych.
Świrszczyńskajestpoetkąekstatycznąwznaczeniu,jakienadałtemu
pojęciuDawidKujawawksiążcePocałunkiludu…Ekstazaodnosisię
tudokonkretnejpraktykiartystycznej,którapolegałabynaoscylowa-
niumiędzyrzeczywistymamożliwym6.Tenruchoscylacji,jakwyjaś-
niaKujawa,skutkujeposzerzaniemhoryzontuspołecznejwyobraźni.
Poleganietylenatworzeniugotowychutopiiiichrealizacji,ilena
pobudzaniuspołecznegopragnieniaprzezskierowaniegokuobszarom
jeszczenieznanyminieistniejącym:
Twórcaprzynajmniejczasami-toznaczywtedy,kiedytworzy-przestaje
działaćzgodniezwzorcamiegzystencjiumożliwiającymiodtwarzanie
siękapitalistycznegoreżimuprodukcji.Obcujewtedyzmożliwym,
spekulujeomiejscu,którewcześniejnieistniałonawetwsposób
wyobrażony.Teraztomiejsceistniejerealnie,choćpozostajewirtualne,
czekanaswojąaktualizację:jegozalążektkwiwmaterialniebytującym
wierszu,któryjestintegralnączęściążyciaspołecznego,aniezawieszoną
wpróżnijęzykafantasmagorią7.
PragnieniewydobyciawierszazowejpróżniprzyświecaŚwirszczyń-
skiejodjejdebiutu.Wlicznychwywiadachitekstachpublicystycznych
poetkawielokrotnienarzekałanaoderwaniepoezjiodżycia:nNa
zjazdachpisarzy,kiedymówisięuczenieorozmaitychsprawachwar-
sztatowych,mamochotęotworzyćokno-niechbywpłynąłnasalę
gwarżycia.Buntujęsięprzeciwtemu,żedzisiejszapoezjapowstaje
6
WmojejlekturzeodnoszęsiędorozróżnieniaJacques’aDerridynato,co
możliwe,orazto,coniemożliweuZkoleipojęcie„ekstaza”zapożyczam
zfilozofiiLuceIrigarayuSzerzejpiszęotymwrozdziale„Babskiprzełom”,
czylispóroliteraturękobiecąu
7
DuKujawa,Pocałunkiludu.Poezjaikrytykaporoku2000,Korporacja
Ha!art,Kraków2021,su27u
