Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
[...]filozofienowożytnesąłatwiejszedoprzedstawienia,
poni
eważwystarczytupoprostusporządzićwyciągigo
przetłumaczyć.Myślisąnambliższe.Zfilozofiamistaro-
żytnymisprawamasięinaczej,ichaparatpojęciowyjest
odmienny.Dlategosątrudniejszedoujęcia.Jakżełatwo
możnaprzekręcićto,costarożytne,wcoś,codobrze
znane
1.
I.Najważniejszerewolucjeprzechodząniezauważonenietylkoprzez
współczesnych,lecztakżeprzezichpotomków.WiekXVIIIbyłwiekiem
r
ewolucjiiniechodzitylkooWielkąRewolucję.XVIIIstulecietorów-
nieżczasrewolucjiestetycznej.JejzapomnianymojcembyłAlexander
GottliebBaumgarten
2.
1GeorgWilhelmFriedrichHegel,Wykładyzhistoriifilozofii,t.1,przeł.,wstępemikomen-
tarzemopatrzyłŚ.F.Nowicki,przekładprzejrzałA.Węgrzecki,WydawnictwoNaukowe
PWN,Warszawa1994,s.163.
2StefanMorawskipodkreśla,żenieznatakiegodziejopisarstwamyśliosztuce,które
zaczynałobyodAlexandraGottliebaBaumgartena,choćtowłaśniejemuzawdzięczamypo-
wstanieestetykijakoodrębnejdyscyplinyfilozoficznej.Por.StefanMorawski,Szkicdoprze-
mianrefleksjiisamowiedzyestetycznej,[wi]tegoż,Wybórpismestetycznych,wprowadzenie,wybór
ioprac.P.J.Przybysz,A.Zeidler-Janiszewska,Universitas,Kraków2007,s.4.Innasprawa,
żewpolskiejliteraturzeprzedmiotuestetykaniemieckapierwszejpołowyXVIIIwiekuwciąż
czekanaopracowanie.ZnakomiteanalizyWładysławaTatarkiewiczawHistoriiestetykikoń-
czyrok1700.Por.WładysławTatarkiewicz,Historiaestetyki,Arkady,Warszawa1991,t.3.
ZkoleiMorawskiwswymdzieleRozwójmyśliestetycznejodHerderadoHeinegoswojerefleksje
zaczynaodprzedstawieniapoglądówestetycznychKanta.Por.StanisławMorawski,Rozwój
myśliestetycznejodHerderadoHeinego,PWN,Warszawa1957.Zróżnychprzyczynwliteratu-
rzeprzedmiotudotyczącejestetykiniemieckiejznikaprawiecaływiekXVIII,aprzynajmniej
jegopierwszapołowa.Odrobinęlepiejprzedstawiasięsytuacjawświecieanglojęzycznym.
Coprawdawiększośćbadaczyjestświadoma,żeBaumgartenowizawdzięczamypowstanie
terminunestetyka”,niemniejsamautor,jakijegoAesthetica,pozostająnieznane.Por.Mary
J.Gregor,Baumgarten)sAesthetica,nTheReviewofMetaphysics”1983,nr2(37),s.357.
