Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
JerzyKosiewicz
FoulPlayinSportasaPhenomenonInconsistentwiththeRules,
yetAcceptableandDesirable:EthicalConditions
AContributiontoPedagogicalReflections
Abstract.Thearticlehasstrictlyatheoreticalandnon-empiricalcharacter.Theauthorpresents
examplesresultingfromvariousobservations.Theaimofthepaperistopresentthecauses,
functions,andresultsoffouls,fouling,andfoulplay.Althoughfoulsdonotcomplywiththerules
ofgames,thepaperdemonstratesthatfoulsareoftenused;theyenjoyaquietacceptanceofthe
sportingworld;theyaretoleratedandaccepted;evenmore,theyareoften-moreorlessexplic-
itly–desirable.Theauthoremployedtheidiographicmethod(descriptive),thatis,anapproach
typicalforthegeneralmethodologyappliedinthenon-empiricalhumanitiesandsocialsciences;
theanalyticalmethod(referringtotheBritishanalyticalphilosophy);thenomotheticmethod(ex-
planatory),theapproachbasedonexegesisandhermeneuticsofculturaltextsutilizedinorder
tocreateacloserunderstandingofthephenomenonoffoul;theaxiologicalmethod(evaluating
oftheuseoffoul);andthesyntheticmethod,whichwasmainlyusedinthesummaryandthe
abstract.Authoralsoappliedaspecifcmethodology,whichreferstointerpretationismbased,in
thiscase,onageneticapproach(referringtothesourcesandcausesofphenomenonoffoul),
aswellasonarealisticandempatheticapproach.
Keywords:sport,foulplay,causesoffoulplay,theatralizationoffoulplay,gameregulations
Wstęp
Głównymcelemtekstujestwskazanie,żemimoiżfaule,faulowanieigrafaul
wsporciewyczynowym(wysokokwalifkowanym,zawodowym,widowiskowym,
olimpijskim)sązabronioneprzezregulaminyposzczególnychdyscyplinimimo
grożącejowemuzachowaniuróżnorodnieuzasadnianej,mniejlubbardziejsuro-
wejpenalizacji–sąonepowszechnieiczęstostosowaneprzezzawodnikóworaz
stymulowanenietylkoprzezzwiązaneznimiśrodowiskospołeczne.Niezmniej-
szasięichzakresiniezmieniamotywacja.
Okazujesię,żeżadneprzepisy,regulaminy,zakazyinakazyocharakterze
praktycznymiprakseologicznym(zakładającymskutecznośćdziałania)niesą
wstaniewyeliminowaćfauli(fouls),faulowaniaigryfaul(foulplay).Niepoma-
gawtymwypadkutakżepenalizacjamoralna,gdyżmaonawzmaganiach
sportowychconajwyżejcharakterdrugoplanowy.Zasadygrytraktowanesą
instrumentalnie,anieautoteliczniejakocelsamwsobie.Niepojmujesięich
jakoinspiracjiiwyzwaniadozachowańmoralnych.Niesąwyznacznikiemuni-
wersalnegoiniezbędnegoobowiązkuetycznego,tj.podstawądosformułowania
koniecznychipowszechnychnormmoralnych.
Moralność(czyliwtymwypadkunormymoralne,etykanormatywna)jestbo-
wiemzewnętrznawstosunkudosportu:niejestznimwewnętrznie,tj.istotowoiim-
manentnie,związana.Niewnikawjegostrukturęitreść,niejestesencjalnieznim
stopiona,ponieważpodstawęrywalizacjiwkażdejdyscypliniesportowejstanowią
przedewszystkimjejprzepisy,regulaminy.Doowychregulaminowychzałożeń
