Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MagdaHeydel
badańnadtłumaczami.Dostrzeżenietłumaczyjakopodmiotówwpro
cesachkulturowychorazjakożywychludziwykonującychpracę,coraz
wyraźniejkształtującewspółczesnąmyślprzekładoznawczą,wistotny
sposóbzmieniapodejściedometodbadaniaprzekładuwogóleiprze
organizowujekategorieporządkującepoletranslatologii,zwłaszcza
wjejwymiarzehumanistcznym.
Miejscenamapie
W2009r.AndrewChestermanopublikowałswójklasycznyjużdziś
artkułTeNameandNatureofTranslatorStudies1,wktórym,wychodząc
odtzw.mapyprzekładoznawsManaszkicowanejprzezJamesaHolmesa
w1972r.2,zwracauwagę,żetłumaczniebyłwogólebranypoduwagę
jakokategoriawobrębieTranslationStudies.Odkrywającwtenspo
sóbbiałąplamęwsamymsercuhumanistcznejdyscypliny,Chester
manproponujeprzerysowaniemapytak,byumieścićwniejobszary,
wktórychpostaćtłumaczajestlubmożebyćistotnymprzedmiotem
badań.Istnienietłumaczy,profesjonalistówwjednymznajstarszych
zawodówświata,tradycyjnieuznawanabyła(jakmożnawywnioskować
zkonstrukcjiHolmesowskiejmapy,aleizinnychźródeł3)zataknatu
ralną,żeniewymagającąnamysłuanikomentarza.Fakt,żetłumaczenia
powstajązasprawątłumaczy,żetoludzietłumaczątekst,wydawał
sięzbytoczywist,bygoanalizować.Równiejednakoczywistastałasię
brzemiennawskutkikonkluzja,żetłumaczesązatekstamiprzekładów
wmniejszymlubwiększymstopniuukryci,dlategoteżniestanowią
1
AndrewChesterman,TeNameandNatureofTranslatorStudies,uHermes.Journal
ofLanguageandCommunicationStudies”2009,No.42,s.13–22.
2
JamesS.Holmes,TeNameandNatureofTranslationStudies[1972],w:TeTrans
lationStudiesReader,2ndedition,ed.LawrenceVenuti,NewYork–London2007,
s.180–192.TezyHolmesawpostacigraf(mapy)wrazzomówieniemznaleźć
możnaw:GideonToury,DescriptiveTranslationStudiesandBeyond,Amsterdam–
Philadelphia1995,s.10.
3
Hasłautłumacz”brakujewpodstawowychkompendiachwiedzyprzekładoznawczej,
takichjaksłownikiterminologiidyscypliny,anawetwźródłachtaknowoczes
nychjakTeRoutledgeEncyclopaediaofTranslationStudies,eds.MonaBaker,Kirsten
Malmkjaer,London–NewYork2005.Nieznalazłosiędlaniegomiejscerównież
wzbiorzeAHistoryofModernTranslationKnowledge,eds.LievenD’hulst,YvesGambier,
Amsterdam–Philadelphia2018.
24
