Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ktotłumaczy?Sylwetkatłumaczawnajnowszychbadaniachprzekładoznawczych
złożonesąsameprocesymentalne,aleskomplikowanisątakżeludzie,
wktórychmózgachprocesyteprzebiegają11.Jednymznajczęstszych
problemówbadawczychjestniedostatecznaścisłośćbadańprzytak
wieluzmiennych,innym–niedostatecznauwagadlaindywidualnych
cechtłumaczącegoczłowieka,jegocechszczególnychorazśrodowiska.
Awięctego,czymzajmująsięTranslatorStudies.
Zwrotpersonalny
Tłumaczezatem,choćzasadniczoniewidzialni,sąwtradycjinowoczes
nychbadańprzekładoznawczychobecni.Rzadkojednakpostrzegani
bywalijakopełnokrwistepostaci,którychlosyidziełaMorząhuma
nistcznąstrukturędyscypliny.Osobne,podmiotowemiejscezajmują
wparadygmacieprzekładoznawczymdopieroodniedawna.Rzeczywiste
zmianywzakresiebadańnadtłumaczami,aktwizmnarzeczichwidocz
nościwrazzargumentamizatm,żejestonaistotnawperspektwie
badańnadkulturą,orazemancypacjazawodowaispołecznatłumaczy
okazałysięmożliwedopiero,kiedywprzekładoznawsMienastąpiły
wspomnianewyżejzwrot12.Zwrotkutłumaczowi(określanyczasem
jakouzwrotpersonalny”)jestbyćmożejednymznich,choćwmoim
przekonaniustanowiraczejkonsekwencję,azarazemelement,zwro
tów–kulturowego,socjologicznego,etcznegoihistorycznego,dzięki
którymprzekładoznawsMoujawniłoswójpotencjałmatrycymetodo
logicznejdlabadańkulturoznawczychiantropologicznokulturowych13.
KiedyAndrewChestermanw2009r.publikujeartkułTeName
andNatureofTranslatorStudies,przekładistudianadtmzjawiskiem
fnkcjonująwinnychobszarachhumanistkiiposługująsięinnąniż
kilkadziesiątlatwcześniejsieciąkategorii.Przeorientowanakulturo
znawczodyscyplinaznacznieposzerzazakreszainteresowań,obejmując
11Tamże,s.97.
12Natentematzob.m.in.MarySnellHornby,TeTurnsinTranslationStudies.New
ParadigmsorShifingViewpoints?,Amsterdam–Philadelphia2005;DorisBachmann
Medick,CulturalTurns.Nowekierunkiwnaukachokulturze[2006],tłum.Krystna
Krzemieniowa,Warszawa2012.
13
Por.DorisBachmannMedick,CulturalTurns.Nowekierunkiwnaukachokulturze,
dz.cyt.,s.280–334;MagdaHeydel,Róbswoje,tłumacz!Przekładoznawstojakometoda
whumanistce,uZagadnieniaRodzajówLiterackich”2017,t.LX,z.3(123),s.9–23.
27
