Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RyszardSzarfenberg
warunkach.Tenaspektsprawydośćczęstojestpomijany,ponieważkiedymowa
ouczestnictwiewspołeczeństwiemasięnamyślito,coStefanCzarnowskina-
zywałregularnąizorganizowanąspołecznościąprzeciwstawionąmarginesowi
społecznemu,anieneutralnepojęciezesłownikasocjologii.
Wkontekstachpolitykospołecznychuczestnictwowngospodarczymżyciu
zbiorowym”możnaoperacjonalizowaćzapomocą(samo)zatrudnienia,bezrobo-
ciaibiernościzawodowej,np.jeżeliktośjest(samo)zatrudnionylegalniewpeł-
nymwymiarzeczasupracymamydoczynieniazpełnymuczestnictwemwtym
aspekcieżyciazbiorowego,ajeżelijestbezrobotny,oznaczatozapewnebrak
uczestnictwawtymobszarze.Wieleprzypadkówmniejtypowychwydajesię
byćtrudnychdozakwalifikowania,np.czywpełniuczestniczyktoś,ktopracuje
wpełnymwymiarzeczasupracy,alenielegalnie?Innekwestiepojawiająsię
przybiernościzawodowej,gdyżjesttozdefinicjidobrowolnenieuczestnictwo.
Jeżelizjakiegośpunktuwidzeniauznajemyuczestnictwozapowszechniedobre
iważne,todobrowolnenieuczestnictwomożenasdoprowadzićdowniosku,że
mamydoczynieniazdewiacją.
Problemyzuprawnieniami
Wielokrotniejużzwracanouwagęnaprawasocjalnewkontekściewyklu-
czeniaspołecznego.NajlepiejwyrażonotowdokumentachObserwatoriumKra-
jowychPolitykPrzeciwdziałaniaWykluczeniuSpołecznemu,którymdowodził
GrahamRoom:Definiujemywykluczeniespołeczneprzedewszystkimwzwiązku
zprawamisocjalnymi.Badamy,jakieprawasocjalnemająobywatelewkontek-
ściezatrudnienia,mieszkania,ochronyzdrowia;jakskuteczniekrajowepolityki
umożliwiająobywatelomzabezpieczenietychpraw;jakieprzeszkodywykluczają
ludziztychpraw
2.
NaznaczenieuprawnieńwkontekścieklęskgłoduzwróciłuwagęA.Sen,
którypokazywał,żezdarzałysięonebezspadkupodażyżywności,anawetwte-
dy,gdyżywnośćeksportowanozobjętychklęskąrejonów.Głodującyniemieli
uprawnień,abykorzystaćzżywności,którabyładostępnanarynku.
Teoriauprawnieńiprawniejestunaszbytszerokoznanaczyrozwijana
wpolitykospołecznychkontekstach.Wartowspomniećopodzialeuprawnień
2NationalPoliciestoCombatSocialExclusion.Red.G.Room.CommissionoftheEuropeanCommunities
1991,s.3.
30
