Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
płyta’,krawieckieKwstawka,klin’).Zgodnieznaszymzałożeniem,iżzagalicyzmyuwa-
żamytakżetewyrazy,które–pochodzączfrancuskiego–dopolszczyznyprzeniknęłyza
pośrednictweminnegojęzyka,wtymwypadkuangielskiego,powinniśmyjeuwzględnić.
Ajednakzpremedytacjąjepomijamy,ponieważznaczenia,wjakichsądzisiajużywane,
odbiegająodznaczeniafrancuskichetymonów,rozwinęłysięsemantyczniewjęzykuan-
gielskimijakotakiezostałyzapożyczoneprzezjęzykfrancuskiorazpolski.Wartojednak
przypominać,żelicznewyrazyangielskiegopochodzeniawpolszczyźniesądawnymi
zapożyczeniamizfrancuskiego,achoćniektórymwyrazomzapożyczonymprzezjęzyk
polskizfrancuskiegonadajesięwspółcześniebrzmieniezgodnezwymowąangielską(np.
image,Carrefour,Orange),wprzeświadczeniuoichangielskimpochodzeniu,traktowaćto
należyjakowyniksilnychwpływówjęzykaangielskiegoprzypowszechnymbrakuwiedzy
(izainteresowania)opochodzeniuwyrazów.
Odrębnymograniczeniemlistyzapożyczeńfrancuskichwstosunkudozawartości
konsultowanychsłownikówbyłowykluczeniezpodstawowejmakrostrukturyznacznej
liczbytzw.cytatówzjęzykafrancuskiego,toznaczywyrazówiwyrażeńnotowanychprzez
słownikiwformieoryginalnej.Jestrzecząnaturalną,żetegotypujednostkisąuwzględ-
nianeprzezsłownikiwyrazówobcych,którepodająichznaczenieiwymowę.Najczęściej
towyrazylubzwrotyużywaneprzezPolakówposługującychsiętzw.książkowąodmianą
polszczyzny,itowokreślonychokolicznościach.
Zdecydowaliśmysięjednakuwzględnićwyrazyoniezasymilowanejpisowni,któ-
rewnaszymodczuciufunkcjonująwjęzykuogólnym,iobjaśnićjewodrębnejczęści
książki,wsuplemencieWyrazyiwyrażeniafrancuskieużywanewjęzykupolskim–wybór.
PrzytaczamytamformypoświadczonewNKJPwrazzprzykładamizcytowanychwnim
tekstów,powstałychgłównieodroku2000,orazobjaśniamydosłowneznaczeniefran-
cuskiegowyrazulubwyrażenia.Wwiększościwypadków,oilebyłotomożliwenapod-
stawieTLFiDictionnairehistoriquedelalanguefrançaiseAlainaReya,wskazujemydatę
pojawieniasiędanegozleksykalizowanegowyrażeniawjęzykufrancuskim.Zdarzasię,że
opróczwyrazówzachowującychfrancuskąpisownięspotykamywNKJPpolskieodnich
derywaty(jaknp.empirowy,findesieclowy,frotowy)lubpolskieformyfleksyjne(np.bon
tonu,pierrota),którewSuplemenciepomijamy,ograniczającsiędoomówieniawyrazów
wformieoryginalnej.Jeśliuwzględnianewspółczesnesłownikijęzykapolskiegopodają
formęspolszczonąobokoryginalnejfrancuskiej,obieumieszczamywzasadniczejczęści
słownikapodzasymilowanąformąwyrazuhasłowego(np.ansambl/ensemble,anturaż
/entourage,ekri/écru,piure/purée).Wodniesieniudowyrazówiwyrażeńhasłowych
Suplementupodajemyichpoprawnąwymowęwjęzykufrancuskim,stosujączapiszgodnie
zAPI(AlphabetPhonétiqueInternational),takjakprzyjętetojestwsłownikachjęzyka
francuskiego.Zdajemysobiesprawę,żewymowawyrazówfrancuskichprzezPolakówczęsto
odbiegaodoryginalnej–począwszyodmiejscaakcentuprzyciskowego,anamodyfikacji
fonetycznejrealizacjidźwiękówwpolszczyźnieniewystępującychskończywszy–lecz
mimoformyodczuwanejjakoobcasąwnaszymjęzykuwróżnymstopniuzadomowione
XXIX