Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MieczysławStolarczyk:Kierunkiewolucjieuropejskiegosystemubezpieczeństwamiędzynarodowego
woperacjezarządzaniakryzysowego(misjeekspedycyjneNATOwskaliglobalnej).
Tymsamymtraciłanaznaczeniufunkcjaobronnasojuszu.Zarazemnależymiećna
uwadze,żeniepowodzeniemisjiafgańskiejNATO,misjiISAF(główneceletejope-
racjistawianew2003r.niezostałyzrealizowane),wtymkontrowersjewśródpaństw
członkowskichNATOdotyczącecelówoperacjitegosojuszuwAfganistanieorazna
tletzw.narodowychograniczeńkontyngentówwojskowychwielupaństwczłonkow-
skichNATO(np.Niemiec),znaczniewpłynęłynazmniejszeniejegospoistościiefek-
tywności,jakonajpotężniejszegosojuszuokresupozimnowojennego.
PrzejawemwzrostudystansuniektórychpaństwczłonkowskichNATO(np.Pol-
ski,Niemiec)wobecmisjiekspedycyjnychNATObyłichsceptycyzmwobecmilitar-
negozaangażowaniaNATOwLibiiw2011r.39.Wpraktyceinterwencjazbrojnasił
międzynarodowychwLibii,wktórejgłównąrolęodegrałolotnictwoFrancji,Wiel-
kiejBrytaniiiStanówZjednoczonych,zdecydowanienaruszyłamandatinterwencji
wLibiiwyznaczonyprzezrezolucjęnr1973,przyjętąprzezRadęBezpieczeństwaONZ
wdniu17marca2011r.Interwencjatadoprowadziładozaangażowaniasiłzbrojnych
NATOpojednejzestronwojnydomowejwLibii,doobaleniareżimuorazdozabi-
ciaprzywódcyreżimurządzącegowLibiipłk.Mu’ammaraKaddafiego.SojuszPół-
nocnoatlantyckizaangażowałsięwobalenieMu’ammaraKaddafiegooraznietyle
chroniłludnośćcywilną,conakazywałarezolucjanr1973,ileraczejpomagałrebe-
liantomwpokonaniuoddziałówKaddafiego40.InterwencjaNATOwLibiibyłakolej-
nymdziałaniemmilitarnympaństwZachodu,nawracaniaprzypomocysiłymilitar-
nejnademokrację,którewpłynęłonadestabilizacjęBliskiegoWschodu.Byłajedną
zprzyczyn,któradoprowadziładopowstaniatzw.PaństwaIslamskiegoorazdokry-
zysuuchodźczo-migracyjnegowUniiEuropejskiej.RomanKuźniarzwracałuwagę
nato,wczasieinterwencjiNATOzarównowLibii,jakiwAfganistaniedoszłodo
porzuceniamoralnościnarzeczłatwejretorykiprawczłowieka.Wtokutychope-
racjiNATOnabyłonnieznośnejlekkościzabijania”,dlategogruntownegoprzemy-
śleniawymagastrategiaangażowaniasiętegosojuszupozawłasnymigranicami41.
IstotnymwyzwaniemdlapaństwczłonkowskichNATO,związanymzewolucją
funkcjiizadańNATOwokresiepozimnowojennym,byłapostępującapolityzacjatego
sojuszu.EwolucjafunkcjiNATOorazkolejnefazyjegoposzerzenia,zgodniezreali-
zowanązasadąnotwartychdrzwi”,prowadziłydorozwodnieniaspójnościobron-
nejtegosojuszu42.Wzmacniałynatomiastjegopolitycznycharakteriprowadziłydo
27
39InterwencjaNATOwLibii,zainicjowanaprzedewszystkimprzezFrancję,ukazała,podobniejakzaan-
gażowaniemilitarnetegosojuszuwAfganistanie,znacząceróżnicestanowiskwśródpaństwczłonkowskich
wkwestiiekspedycyjnychfunkcjitegosojuszu.J.Kiwerska:Rozchodzeniesiędwóchświatów?StanyZjedno-
czoneirelacjetransatlantyckie1989-2012.Poznań2013,s.366inast.
40Zob.M.Lakomy:MiędzynarodowekontrowersjewokółinterwencjiNATOwLibii.W:Śląsk-Polska-
Europa-Świat.PamięciProfesoraJanaPrzewłockiego.Red.K.Miroszewski,M.Stolarczyk.Katowice2013.
41R.Kuźniar:Nieznośnalekkośćzabijania.nGazetaWyborcza”,9XI2011.
42Zob.J.M.Nowak:NATO:głównedylematyipytaniaoprzyszłość.W:Dokądzmierzaświat?.Red.
A.D.Rotfeld.Warszawa2008,s.272.