Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Metodologia,wykorzystaneteoriepolitologiczneisocjologiczne
17
skargi,jakbyobojętnie,znosiłnajuciążliwszeprawa-odrzucajegwałtownie,kiedy
ciężarichniecozelżeje.[ł].Zło,któreludzieznosilicierpliwie,jakonieuniknione,
wydajesięnieznośnezchwilą,gdywumysłachzaświtamyśl,żemożnasięspodnie-
gowyłamać10.RównieżJamesC.Davies(twórcahipotezykrzywejnJ”11),odwołując
siędotwierdzeńteoriifrustracji-agresji,twierdził,żedorewolucjiprowadzisubiek-
tywnepoczucieniezadowolenia,anieczynnikiobiektywne,jaknprzydziałbardziej
lubmniejadekwatnychracjiżywności,równościlubwolności”12.WyjaśniatoJames
A.Geschwender,którywjednejzeswoichhipotez,nwzględnegoupośledzenia13”,
przytaczadostrzeżonąprzezKarolaMarksaskłonnośćdowystąpieńrewolucyjnych
pomimopoprawymaterialnychwarunkówżycia,jestonarezultatemporównywania
swojejsytuacjizinnymiśrodowiskamispołecznymi14.Teorianwzględnegoupośle-
dzenia”opisywanegoprzezJamesaA.Geschwenderajestrezultatempostrzeganej
dysproporcjipomiędzysytuacjągrupywłasnej(wanalizowanymprzypadkuUkraiń-
ców)asytuacjąokreślonejgrupyodniesienia(społecznościamizachodniejEuropy).
WprzypadkuUkrainymożnaprzypuszczać,żepowodemrewolucjibyłapotrzeba
ewolucjidobrobytuspołecznego,przejawiającegosięwnadzieispołeczeństwana
podpisanieprzezprezydentaWiktoraJanukowyczatraktatówakcesyjnychzUnią
Europejską(miałotomiećmiejsce28-29listopada2013rokuwWilnie).Świadczą
otymbadanianCentraDoslidżennjaSuspilstwa”pt.nProtesty,zwycięstwairepre-
sjewUkrainie:rezultatmonitoringu2013roku”(Протести,перемоги.репрес.ї
вУкраїн.:результатимон.торингу2013р.),wktórymprzebadanoczęstotliwość
miesięcznychprotestównaUkrainie.Cociekawe,największaliczbaprotestów
przypadazawszenalistopad15:2010roku(ponad300),2011roku(również,ponad
300),abywroku2012osiągnąć430,awewspomnianymjużlistopadzie2013roku
10
A.Tocqueville,Dawnyustrójirewolucje,SpołecznyInstytutWydawniczyZnak,Kraków1994,
s.188.
11
HipotezykrzywejnJ”:rewolucjeniewybuchająwtedy,gdyjestnajgorzej,alewtedy,kiedyrosną-
ceaspiracjenieznajdujązaspokojenia,awięcniejednokrotniewwarunkachrelatywnejpoprawy
sytuacji.Więcejinformacji:J.C.Davies,TowardaTheoryofRevolutioion,nAmericanSociologi-
12
calReview”,Vol.27,Nr1,s.5-19.
Tamże,s.5-6.
13
Pojęciewzględnegoupośledzeniastosowanogłówniewprzypadkachporównańwyróżników
statusudostępudodóbrmaterialnych,prestiżu,władzyiztegowzględustanowiłoonomiernik
subiektywniedoświadczonejnierównościspołecznej.Więcej:P.Skeris,Teoriagrupodniesienia
porównawczego,nRocznikiNaukSpołecznych”,1977,tomV
,s.87-103.
14
J.A.Geschwender,ExplorationInthetheoryofsocialmovementsandrevolutions,nSocial
Force”,1968,42(2),s.128-129.
15
Autorprzeprowadziłwywiadzdr.historiiUkrainyMaksymemPotapenkąizapytałowidoczną
cyklicznośćlistopadajakomiesiącaonajwiększejliczbieprotestów.DoktorPotapenkouważa,że
widocznajestgenezahistoryczna,listopadbyłmiesiącemkońcapracrolniczych.
