Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
23
działańludzi.Człowiekniejesttylkoczystąkartązapisywa-
nąprzezbodźceocharakterzestricteekonomicznym:zabój-
stwociotkidlapieniędzyczydefraudacjapieniędzypublicz-
nychprzezurzędnikatonietylkowybórokreślonejstrategii
ekonomicznejitrzebajeszczewieluinnychczynników,żeby
komuśwogóleprzyszłodogłowywkategoriachzyskówistrat
rozpatrywaćtakiedziałania29.Dopieroodpowiedniokonstru-
ującprojektbadawczyuwzględniającyprawidłowościodnoszo-
nedohistoriinr1,zjejuniwersalnymdopewnegostopnia
podejściemekonomicznym,iustaleniaidiograficznezwiązane
zbadaniamiwramachhistoriinr2,zbliżamysiędotrafnej
diagnozysytuacji,umożliwiającejpodejmowanieracjonalnych
decyzji.Winnymwypadkubędziemysięporuszaćwkręgu
wspomnianychprzezOssowskiegozłudzeńihipostaz,które
wodniesieniudopolitykikryminalnej,awięcstosowaniaśrod-
kówprzymusu,istotnejrepresji,pozbawianiaprawiwolności
mogąrodzićpoważnenegatywneskutkispołeczneiustrojo-
we.Oiluzjach,niebezpieczeństwachizłudzeniachzwiązanych
znadmiernąekonomizacjąmyślipolityczno-kryminalnejsze-
rzejpisałwnaszymprojekciebadańkulturpenalnychKazi-
mierzW
.Frieske30.
Dodajmy,żeoczywiścieanidiagnoza,anipodjętanajejpod-
stawiedecyzjaodnośniedowyborupolitykikryminalnejniesą
bezdyskusyjne,zawszeangażująwiedzęiwartości,awięckwe-
stiazaniechaniabadańnr2niejesttylkoproblemempoznaw-
czym,aletakżeetycznymipolitycznym.Chakrabartyrozwija
wramachswoichtzw.subalternstudies31,tezę,któramacha-
rakterczystonaukowy
,aleteżnieuchronniepewienwydźwięk
polityczny.Tezatastałasiępunktem,doktóregonapodsta-
wiebadańnaukowychdoszedłjedenznajważniejszychteore-
tykówwspółczesnejcywilizacjiShmuelEisenstadt.Uczonyten
stwierdziłpodkoniecswojegotwórczegożycia:nMyliliśmysię,
29Dostrzegasiętotakżedopewnegostopniawanalizieekonomicznejprawa
karnego,jednaknieprzywiązujesiędotejkwestiizbytdużejwagi(por.Maria
Szczepaniec,Teoriaekonomiczna…,s.74–77iin.).
30KazimierzW
.Frieske,Ekonomikaprzestępczości.Iluzje,nieporozumieniainie-
bezpieczeństwa,w:Kulturoweuwarunkowania…,s.340–357.
31NatematrozumienianHistoriimniejszościiprzeszłościpodrzędnych”ja-
kotypustudiówneokolonialnychrozwijanychm.in.wIndiachpor.Dipesh
Chakrabarty
,ProwincjonalizacjaEuropy…,s.123–143iin.
