Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
MichałaGieryczaiPiotraMazurkiewicza.TytułartykułuEuropejskaantro-
pologiaieuropejskapolityka-obserwacjawspółczesnościwskazuje,żejego
treśćmieścisięwstudiacheuropejskichsensulargo,nieograniczasiędoram
strukturalnychUniiEuropejskiej(UE),aobejmujeszerokorozumianąproble-
matykęspołeczno-kulturowąEuropy.Tekstjestinteresującymprzyczynkiem
dociągnącejsięodwielulatdyskusjinatematrolioświeceniawdziejach
świata,aEuropywszczególności,iwpływutejepokinapóźniejszeprocesy
społeczno-polityczne.Dlajednychoświecenietozwycięstworozumu,wej-
ścieświatananowąścieżkęrozwojową,wolnąodograniczeńreligijnych,dla
innychtowyalienowanieczłowiekazjegonaturalnegośrodowiskastworzo-
negoprzezBoga,odebraniemuBoga,cowkonsekwencjimiałodoprowadzić
doXX-wiecznychwynaturzeńwpostacitotalitaryzmówkomunistycznego
ihitlerowskiego.WtlerozważańAutorówjawisiępytanieomożliwościroz-
wojowekontynentueuropejskiegowstanietakim,jakbyBoganiebyło.Au-
torzypodejmujątenproblemzpozycjikatolickiejnaukispołecznejiwtych
ramachwsposóbwyważonyinterpretująpunktywidzeniaiformułująwłasne
stanowisko.
Wpierwszympodrozdziale,zatytułowanymEtsiDeusnondaretur(Tak,
jakbyBógnieistniał),AutorzyzapoznająCzytelnikazestanowiskiemKoś-
ciołakatolickiegonatematrolichrześcijaństwawkształtowaniuhistorycz-
negoiwspółczesnegoobliczaEuropy,jejtożsamościpolitycznejiduchowej.
GierycziMazurkiewiczprzytaczająlicznewypowiedzipapieżyJanaPawłaII
iBenedyktaXVI,wktórychwymienienihierarchowieinterpretująoświece-
nieijegoówczesneiteraźniejszeskutki.Przesłaniekatolickieprzyjmuje,że
doprzełomuXVIIiXVIIIw.rozwojowispołecznemuEuropyniezagraża-
łożadnewiększeniebezpieczeństwo,kulturaeuropejskaidentyfikowałasię
bowiemzkrzyżem,kontynentukształtowaławielowiekowachrystianizacja,
arozwójnarodóweuropejskich-ichewangelizacja.Oświeceniezaburzyło
tenukład.PowołującsięnaJanaPawłaII,Autorzypiszą,żenodczasuoświe-
ceniawkulturzeeuropejskiejścierająsięzesobądwiekoncepcjeEuropy,wy-
wodzącesięzdwóchodmiennych,aniekiedywręczsprzecznychwizjiBoga
iczłowieka.Ówkonflikt,teologicznyiantropologicznywswejistocie,obec-
nyjesttakżedzisiajweuropejskiejkulturzeipolitycezarównonapoziomie
narodowym,jakiunijnym[…]”.CytująteżciekawąkonstatacjęBenedykta
XVI,któryprzenikliwiezsyntetyzowałproblemwsłowach:nchrześcijaństwo
znalazłoswojąnajskuteczniejsząformęwEuropie”,dodając,żezarazemto
wniejnrozwinęłasiękultura,którajestwabsolutnejsprzecznościnietylko
zchrześcijaństwem,alezreligijnymiimoralnymitradycjamiludzkości”.
CiągdalszyrozważańAutorówtekstujestpróbązmierzeniasięzodpowie-
dziąnapytanie,czymożeistniećpaństwoświeckie,państwobezBoga,czyli
czymożliwyjestwsferzeinstytucjonalnejtakistan,jakbyBoganiebyło.Inny
poruszonywątek,mieszczącsięgeneralniewdotądanalizowanym,obracasię
14