Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Międzyoralnościąapiśmiennością:listludowyjakogatunekfolkloru(wariantemigracyjny)
19
kwartalnikapolonijnego„TatrzańskiOrzeł/TheTatraEagle”założonego
przezJ.W.Gromadęw1947r.
5
,obejmujeokresodlat30.do90.XXw.Sta-
nowionagłównąbazęmateriałowąniniejszegoartykułuijednocześnie
sytuujetebadaniazjednejstronywkręguepistolografiiemigracyjnejwjej
wariancieregionalnym,zdrugiejzaśwpolubadańinterdyscyplinarnych,
folklorystycznychzdominantągenologiczną,wciążsłaborozpoznanychza-
równowpolskich,polonijnych,jakiamerykańskichstudiachetnicznych
sprofilowanychantropologicznie.Przedmiotpoznania—listemigracyjny—
dotyczyszczególnegotypudoświadczeńantropologicznych—translokacji
zamorskiejadresata/nadawcywobszarobcejprzestrzenietniczno-kulturo-
wej,winteresującymnasprzypadkuwprzestrzeńdiasporynakontynencie
amerykańskim.Torównieższczególnytypsytuacjinadawczo-odbiorczej,
któragenerujezarównocechyetnopoetykitegogatunku,jakirodzajeza-
wartościtreściowej(komunikatwłaściwy)orazpełnioneprzezeńfunkcje.
Sytuacyjnośćtegogatunkujestjednązjegocechkonstytutywnych,charakte-
rystycznązresztądlatekstówfolkloru
6
.
Wwariancieemigracyjnymgatunektenreprezentujepostaćhybrydal-
ną,listu-rozmowy(listu-pogawędki)iwpisujesięwłańcuchkomunikacyjny
zapewniającywięźwspólnotowązarównomiędzyStarymKrajemaimi-
grantami,jakiimigrantamizamieszkującymiróżnestany(wewnątrzkon-
tynentuamerykańskiego).Zwłaszczataostatniasytuacjakomunikacyjna:
imigrant-imigrantstanowicałkowicienowepoleeksploracjikulturowych
wprzestrzenidiaspory,otwierająceperspektywynaróżnegotypurelacje
wynikająceznowegostatusuimigranta.
Pogranicznośćlistujakogatunkufolkloruwynikazfaktu,iżjednocześ-
niejestonukierunkowanyinarozmowęinazapis.Uwzględniającwięc
specyfikętekstówfolkloruzperspektywyteoriiinformacjiłączyondwaza-
sadniczetypykomunikacjiwyróżnioneprzezKiryłaCzistowa:naturalny
itechniczny,któresąodpowiedniocharakterystycznedlaaktówprzekazu
utworówustnychipisanych(Czistow1975:21-43).„Naturalnytypkomuni-
---
---
---
---
---
---
---
---
Północnej,jegosekretarzem,następnieprezesem.W1936r.założyłkolejneKołonr11pn.
StowarzyszenieTatrzańskichGórali,któremuprezesowałażdośmierci.Pełniłteżprestiżową
funkcjęprezesaZPPAnaWschodnieStany.Opublikował3tomyPodhalaninawAmeryce
(Passaic1947,1952,1958),wyreżyserowałponad40sztukteatralnychoprofiluregionalnym
prezentowanychnascenachstanuNewJersey,NewYork.Prowadziłzespółwokalno-muzycz-
no-taneczny,promującfolklorgóralskiwśrodowiskachpolonijnychiamerykańskich,wreszcie
przezniemalpółwiekuredagowałczasopismo„TatrzańskiOrzeł”,któreprzysporzyłomu
największeuznanieipopularnośćzarównowśród„swoich”,jakiobcych.
5
Autorkazapoznałasięztymarchiwumpodczaskwerendarchiwalno-bibliotecznych
wThePolishInstituteofArtandSciencesofAmericawNowymJorkuwlatach2004-2010.
6
Osytuacji„produktywnej”,generującejimodelującejtekstyfolkloruorazdeterminują-
cejichgatunkowądyferencjacjęiskalęichsemiotycznościpor.Sulima1977:122.
