Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.H.Kowalczyk,Zabójcyimordercy.Czynnikiryzykaimożliwościoddziaływańresocjalizacyjnych,Kraków2010
ISBN:978-83-7850-253-1,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
15
1.1.Generalnateorianapięcia
RobertaAgnewa(GST)
Jakwspomnianowyżej,teoriaAgnewastanowiwspółczesną,choćjeszcze
niezbytdobrzeznanąwersjęklasycznychteoriinapięcia,zawierającąjednak
zdecydowaniewięcejmożliwościinterpretacjizachowańprzestępczychdoko-
nanychzperspektywysocjologicznejipsychologicznej.Teoriataniepomija
takżeaspektówsytuacyjnych,dlategojejprzydatnośćjestwtymwypadku
znacząca.WedługklasycznejteoriistrukturalnejMertona,relatywnepoczucie
deprywacjimożewywołaćindywidualnedewiacyjnesposobyzachowania,bę-
dącereakcjąnastananomiipojawiającysięwsytuacjachgwałtownychzmian.
ZarównowteoriiMertona,jakiA.Cohenajednostkidążądorealizacjifi-
nansowychaspiracjiistawiająsobiezacelosiągnięciestatusuwarstwśrednich,
zwartościamiktórychsięutożsamiają.Rozwinięciemtychteoriijeststanowisko
Agnewaprzedstawionewgeneralnejteoriinapięcia(GST).Teoriataniewska-
zujenaspołeczneźródłaanomii–jestraczejpróbąrozwinięciaiudoskonalenia
założeńdotyczącychindywidualnychdrógadaptacjiwsytuacjianomii(D.J.
Shoemaker,2000).Ponadtowteoriitejzarysowanoszerzejkontekstcelów,do
którychdążąjednostkiiktórychrealizacjamożezostaćzablokowana.Jednak
najpoważniejsząinnowacjąjestzałożenie,żestannapięciamożebyćwywołany
nietylkoniepowodzeniamiwosiąganiupozytywnychcelów,aletakżebra-
kiemmożliwościlegalnegounikanianegatywnychbodźcówisytuacji,których
źródłemsądziałaniainnychludzi.Tworzącesięwtensposóbsytuacjetrudne
(ocharakterzezarównodługotrwałym,jakinagłym)stymulująjednostkido
poszukiwaniarozwiązań,wśródktórychmożliwesątakżezachowaniaprzestęp-
cze.Teoriatanawiązujewzwiązkuztymzarównodoteoriinieegalitarności,
jakidopsychologicznychteoriiagresjiistresu.
Generalnateorianapięciakoncentrujesięnanegatywnychpowiązaniach
zinnymiosobami,któresądlajednostkiźródłemnieprzyjemnychemocji.
Związkitestanowiąswoistąprzeszkodęwjejdążeniachdoosiąganiapozytyw-
nych,zpunktuwidzeniaspołecznego,celów.Negatywnerelacjesąźródłem
negatywnychstanówafektywnychprzeżywanychprzezmłodzież,np.gniewu,
złości,aletakżeinnych,jakchoćbywycofaniaczydepresji.Gwałtowneafek-
tyopejoratywnymzabarwieniuukierunkowujądziałania,którezmierzajądo
likwidacjitychstanówpoprzeznielegalnedrogiosiąganiacelów,podejmowa-
