Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.H.Kowalczyk,Zabójcyimordercy.Czynnikiryzykaimożliwościoddziaływańresocjalizacyjnych,Kraków2010
ISBN:978-83-7850-253-1,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
pozytywnieocenianychbodźców.Rzeczywistalubprzewidywanautratado-
17
stępudopozytywnychbodźcówmożebyćźródłemzachowańdewiacyjnych
i/lubprzestępczych,którepojmowanesąjakopróbauchronieniasięprzedutra-
tąpozytywnejstymulacjilubstworzeniasubstytutuutraconychpozytywnych
bodźców(B.Urban,2000,s.211).Ostatniązsytuacji,któremogąwyzwalać
napięcie,jestprezentacjalubgroźbazastosowaniawobecjednostkinegatywnych
bodźców.Chęćuniknięcianegatywnychbodźcówpowodujeujednostkiposzu-
kiwaniedrógucieczki.Jeślizawiodą(lubzostanązablokowanelegalnesposoby
ucieczki),możewybraćdrogędziałaniadewiacyjnego,którąnajczęściejjestma-
nifestowanieagresji.Pojawieniesięszkodliwychbodźcównajczęściejwiążesię
zczynnikamisytuacyjnymitraktowanymiwkryminologiijakouwarunkowania
zachowańprzestępczych.
Problemrozbieżnościpomiędzyoczekiwaniami,aspiracjamiaosiągnięcia-
mimożebyćrozpatrywanytakżewszerszymkontekściespołecznym.Poczucie
relatywnejdeprywacjimożepowstawaćnietylkowskutekbarierutrudniają-
cychlubuniemożliwiającychosiąganieatrakcyjnegocelu,aletakżewwyniku
porównywaniasytuacjiwłasnejzsytuacjąinnychosób,zwłaszczaobdarzonych
podobnymiatrybutami.WtejbardziejpsychologicznejpłaszczyźnieteoriiAg-
newanapięciezwiązanejestzkoncepcjąspołecznejsprawiedliwości.Według
tychzałożeńistotąinterakcjispołecznychjestswoisteoczekiwanie,żedystrybu-
cjagratyfikacjizwiązanychzrealizacjącelubędziesięopieraćnasprawiedliwych
regułach.Zakładasiętakże,żejednostkiniezawszeprzystępujądointerakcji
zesprecyzowanymioczekiwaniamicodoichwyniku,natomiastzwykleocze-
kująobowiązywaniasprawiedliwychzasad.Poczuciesprawiedliwościwiążesię
zoczekiwaniem,żefinalnegratyfikacjebędąrównoważyłypoczątkowywkład.
Dotyczytonietylkosamejjednostki,aleiinnychuczestnikówinterakcji.Jeśli
nakładywszystkichbiorącychudziałwinterakcjisąproporcjonalnedouzyska-
nychkorzyści,tojednostkaodczuwaelementarnepoczuciesprawiedliwości,
nawetjeśliuzyskanekorzyściniesązbytwielkiebądźniedokońcaodpowiadają
jejoczekiwaniom.Sytuacjaodwrotnarodzisilnepoczucieniesprawiedliwości,
którewywołujegwałtowneemocje:gniew,wściekłość,dyssatysfakcję,poczucie
bycianieszczęśliwym,apojawiającesięwjegowynikunapięciestajesięźródłem
działań,któremająowozachwianepoczuciesprawiedliwościprzywrócić.Za-
chowaniaprzestępczesąjednymzesposobówdziałańrestytuującychpoczucie
sprawiedliwości,pozwalająbowiemdośćszybkozmienićukładgratyfikacji.
Możnawięcskonstatować,żepoczuciesprawiedliwościwynikającezprzestrze-
ganiazasadyrównościirównoważnychgratyfikacjiwstosunkudoponiesione-
gowkładujesttym,cownajwyższymstopniuabsorbujeuczestnikówinterakcji
