Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.H.Kowalczyk,Zabójcyimordercy.Czynnikiryzykaimożliwościoddziaływańresocjalizacyjnych,Kraków2010
ISBN:978-83-7850-253-1,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
16
nieatakulubucieczkiodagresywnychźródełczywreszciezażywanieśrodków
odurzającychbędącychpróbąprzekształcenianieprzyjemnychdoznań(B.Ur-
ban,2000,s.207).Znacząceniebezpieczeństwopojawisięwięcwówczas,gdy
przeżywanystannapięcianabierzecechchroniczności,obniżającprógodpor-
nościjednostkinaprzykrezdarzenia.Wtakichsytuacjachmożesięutrwalić
zgeneralizowanapostawawrogości,którauprawdopodobninawykowąreakcję
agresywnąwewszelkichsytuacjachtrudnych.Sugerujeto,żewprzeciwieństwie
doinnychteoriiprzestępczości,wyjaśniającychtezachowaniajakorezultat
pragnienialubdążenia,teorianapięciainterpretujezachowanieprzestępcze
jakoskuteknegatywnegonacisku(B.Urban,2000).
Jakjużwspomniano,głównąteząklasycznychteoriinapięciajestpojawie-
niesiętegostanuwskutekzablokowaniadrógosiąganiapozytywnychcelów.
Koniecznośćominięciatychbarierpowoduje,żemłodzieżposzukujenowych
drógosiąganiacelu,którymjestzazwyczajsukcesekonomiczny(teoriaMerto-
na)lubstatusklasśrednich(Cohen).Innowacyjneujęciezaproponowaneprzez
Agnewapozwalazatemwyróżnićniejeden,lecztrzyobszarynapięcia,które
mogąsiępojawićjakoefektnegatywnychzwiązkówjednostkizinnymiosoba-
mi.Popierwsze,napięciemożepowstawaćwówczas,gdyinniuniemożliwiają
jednostceosiąganiepozytywnychcelów.Podrugie,jeśliinneosobyodbierają
lubuniemożliwiająjejdostępdobodźcówopozytywnejwartości.Iwreszciepo
trzecie,gdyinniprezentująlubgrożązastosowaniemszkodliwychlubwinny
sposóbnegatywnychbodźców(B.Urban,2000,s.208).
Pierwszyztypównapięcia,pojawiającysięwskutekzablokowaniajednost-
cedrógdoosiąganiapozytywnychcelów,najdokładniejzostałprzedstawiony
wteoriiMertona,którywskazujetypyprzystosowaniabędąceskutkiemna-
pięciawywołanegorozdźwiękiemmiędzyaspiracjami,czyliidealnymicelami,
apoziomemmożliwościichrealizacji.Wrezultacietejrozbieżności(między
celamiaaktualnymiosiągnięciami)jednostki,przekonującsię,żeniesąwsta-
nielegalnymidziałaniamiosiągnąćcelów,wybierajądewiacyjnestrategieadap-
tacji.Wtymmiejscuzasadnejestzwrócenieuwaginapewnepsychologiczne
konotacjewynikającezzałożeńprzedstawionychprzezAgnewa.Znaczącąrolę
wdążeniujednostkidoceluodgrywamotywacja.Jeślimotywowanezachowanie
zostaniezablokowane,możeonowywołaćfrustrację,aletylkowówczas,gdy
jesttozachowanieważnedlajednostki,awięcmaznaczeniewpodtrzyma-
niufunkcjonowaniawłasnegoJa.Pojawieniesięfrustracjimożespowodować
gniewizachowaniaatakujące,będąceprzejawamizachowańagresywnych,co
możeprzyczynićsiędootwarciasięjednostkinagwałtowneformyzachowań
dewiacyjnych.Drugimźródłemnapięciamożebyćzablokowaniedostępudo
