Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.H.Kowalczyk,Zabójcyimordercy.Czynnikiryzykaimożliwościoddziaływańresocjalizacyjnych,Kraków2010
ISBN:978-83-7850-253-1,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
przezgrupynieformalne,zktórymibadanisięutożsamiali,aniezwartości
23
uznawanychspołecznie,costanowidośćistotnąróżnicęwporównaniuzkla-
sycznymiteoriaminapięcia.Przeżywanepoczucienierówności(dyssatysfakcja)
skłaniałobadanychdopodjęciadziałań,którebytenstanszybkozredukowały.
Rozwiązaniakonformistycznewywoływałyzbytwieleutrudnień,któreogra-
niczałyrealizacjęcelów,alestworzyłyinspiracjędozachowańprzestępczych
(zob.M.Kowalczyk-Jamnicka,2006).Równieistotnedlapojawieniasięsta-
nunapięciaubadanychmłodocianychsprawcówprzestępstwgwałtownych
okazałysięsytuacjewywołanedziałanieminnychosób,którespowodowały
ograniczeniepozytywniestymulującychbodźców.Wefekciesytuacjetesta-
łysiędlabadanychźródłemnapięciaisilnegostresu,któreukierunkowały
działaniazmierzającedoredukcjitegostanu,stającsięzapowiedziązachowań
przestępczychlubprowadzącbezpośredniodoprzestępstwa.Wbadaniach
uwzględnionozróżnicowanesytuacjetrudne,którepojawiałysięwżyciubada-
nychmłodocianychsprawcówprzestępstwgwałtownychorazsposobyreakcji
wtychsytuacjach,którychzaistnieniespowodowałostannapięcia.Zdarzenia
temiałycharakterawersyjny,ograniczałylubwręczuniemożliwiałyrealizację
zamierzeńżyciowych,obniżałyteżpoczuciebezpieczeństwa.Częśćznichmia-
łacharakterdługotrwały.Uwzględnionosytuacje:deprywacjispowodowane
śmierciąosobybliskiejlubodejściemosobyznaczącej,utrudnieniazwiązane
zezdarzeniamiodczuwanymiprzezbadanychjakoistotneprzeszkodyżyciowe
blokująceosiągnięcieważnychcelów(np.poważnechorobylubdługotrwała
hospitalizacja),zagrożeniawywołującestannapięciawnastępstwiezdarzeń
naruszającychcenioneprzezbadanychwartościiredukującychpoziompo-
czuciabezpieczeństwa(zdarzeniazwiązanezfunkcjonowaniemrodziny,np.
jejrozpad,utratapracyprzezrodzicalubobojerodziców,atakżezdarzenia
występującewśrodowiskulokalnym).Analizującsposobyreakcjibadanych
sprawcówwpowyższychsytuacjach,stwierdzono,żewykazywalioniskłon-
nośćdoreakcjiagresywnych.Najczęściejwięcujawnialigniew,chęćzemsty,
skłonnościodwetowe,ponieważzazwyczajprzenosiliwinęnainnychzawłasne
porażki.Zachowaniatedośćistotnieróżnicowałyobiebadanezbiorowości,
bowiemwzbiorowościkontrolnejprzeważałyskłonnościdoracjonalizowania
sytuacji,awięcwzdecydowanymstopniuminimalizowałyonemożliwośćwy-
boruzachowaniaprzestępczego(zob.M.Kowalczyk-Jamnicka,2006).Wprzy-
taczanychbadaniachuwzględnionotakżetrzeciobszarnapięcia,którymoże
byćwywołanybrakiemmożliwościlegalnegouniknięciadziałaniaszkodzących
bodźców.Skutkiemtegomogąbyćmanifestowaneprzezjednostkizachowania
agresywnelubinneprzejawydewiacji.