Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
doswegodziełaGranatsteindeklaruje,żejegopraca„nieopierasię
naprzyjętychwakademiiregułach”,ponieważjegocelembyłoukazanie
–pominiętegowtakichbadaniach–obrazuŻydareligijnegopodczas
Zagłady.Równieżukładizawartośćhasełujawniająpolemiczny
charaktertekstu.Pierwszeznichnaprzykładpoświęconejestrabinowi
DawidowiAwigdorowi–nieznanej,choćbardzoimponującejpostaci,
zktórejżyciorysuwyciętojednakfakt,żebyłczłonkiemsyjonistyczno-
religijnegoruchuMizrachi45.
Wtymmiejscuwypadapodkreślić,żechoćultraortodoksyjny
dyskurshistoriograficznyjestskierowanydospołeczeństwareligijnego,
wydajesię,żepozostajeonwnieustannymnapięciuzdyskursem
dominującymwcałymspołeczeństwieizraelskim.Otóżwobecideału
fizycznegomęstwapanującegowizraelskimuniwersumretorycznym
wlatachsześćdziesiątychultraortodoksiwysunęliideęmęstwa
alternatywnego.Podobnie,kiedywielurabinówbyłooskarżanych
oopuszczenieswoichwiernych,pozostawienieichwłasnemulosowi
naterenachokupowanejEuropy,atakżeozaniechaniewkwestii
wezwaniadoemigracjidoPalestynyprzedZagładą,dyskurs
ultraortodoksyjnyodparowałoskarżeniamiprzywódców
syjonistycznychoponiechaniepróbratunku.Niedosyćnatym–wydaje
się,żedzisiaj,kiedywdyskursieogólnymakcentujesięistotność
indywidualnychhistoriiofiariocalonych,równieżhistoriografia
religijnadajemożliwośćwybrzmieniatakimgłosom.Odpoczątkulat
dziewięćdziesiątychmożnamówićonasileniuzjawiskadotąd
nieobecnegowspołecznościortodoksyjnej,mianowiciepublikacji
dziesiątkówksiążekwspomnieniowychnapisanychprzezocalałych
należącychdotychkręgów46Coprawdazarównoztreści,jakiczasami
zsamychtytułówtychpublikacjimożnawywnioskować,żezostałyone
napisanewintencjąudowodnienia,żenawetwczasieZagładyreligijni
Żydzidoświadczaliłaskiniebios,wartojednakpodkreślić,
żeortodoksyjniocaleniniesąwtymkontekściewyjątkiem.Wostatnich
latachwzmocniłysiębowiemwysiłkiocalałych,bypozostawićposobie
świadectwoZagładyioddaćwtensposóbsprawiedliwośćichżyciu
iuczynkomwtrakciewojnyipojejzakończeniu47.
Studianadhistoriografiąortodoksyjnązostatnichlatujawniają
