Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Wprowadzeniedoproblematykiładuspołecznegoijegozagrożeń
oscylacjamiędzystałościąazmiennością.Abyzachowaćswojątożsamość,sys-
temmusiutrzymaćpewnąokreślonąstałośćstruktury.Jednocześniezarówno
zmieniającesięotoczenie,jakizmianyzachodzącewewnątrzsystemuwymagają
plastycznegodostosowywaniasię.Prawidłowofunkcjonującysystemutrzymuje
sięwrównowadze,któramacharakterdynamiczny.Obowiązujetuzasada,że
małezmianywstrukturzesystemuprowadządomałychzmianwjegozachowaniu
(Weinberg1961,s.56).
Dążeniedookreślonegotypurównowagi,wewnętrznejhomeostazy,jest
koniecznewzapobieganiudezintegracjisystemurodzinnegoumożliwiającego
przetrwanie,m.in.dziękizdolnościomdosamostabilizacji.Procesemprzeciw-
nymdozjawiskahomeostazyjestzaśmorfogeneza,zapewniającarozwójizmia-
nę,gdyżrodzinamożeipowinnazmienićswojąstrukturę,abyprzystosować
siędokolejnejfazyżycia.Wyróżniasiędwapodstawowerodzajezmian:spo-
wodowaneprzezzachowaniakomplementarne,będącetzw.ujemnymisprzę-
żeniamizwrotnymi,orazprzezzachowaniasymetryczne,dodatnie.Dodatnie
sprzężeniazwrotneumożliwiająprzekształceniesystemu,awięcwprowa-
dzeniezmian;sprzężeniazwrotneujemneprzeciwdziałajązmianom;sprzę-
żeniazwrotneoburodzajówumożliwiająregulacjęfunkcjonowaniasystemu
(Ryś2001,s.63).
Warunkiemwymianyenergiisystemuzotoczeniemjestjegootwartość.
Systemyróżniąsięmiędzysobązewzględunastopieńotwartości–istniejąsys-
temyzamknięteiotwarte.Podstawowąróżnicąmiędzynimijestsposób,wjaki
reagująnazmiany,zarównozachodzącewewnątrz,jakinazewnątrzdanego
systemu.Wsystemiezamkniętymposzczególnejegoczęścisąwsztywnysposób
połączonezesobąluboddaloneodsiebie.Wobuwypadkachinformacjenie
przepływająanimiędzywewnętrznymielementamisystemu,animiędzysyste-
memaświatemzewnętrznym.Systemotwartytotaki,wktórymposzczególne,
niezależneodsiebieczęścisąwrażliweireagująnasiebienawzajem,umożli-
wiającswobodnyprzepływinformacjizarównowśrodowiskuwewnętrznym,
jakizewnętrznym.Systemzamkniętypowstajejakowynikokreślonegozestawu
przekonań,np.Uludziesąźliznaturyiabywykształcićwnichcechypozytywne,
trzebaichnieustanniekontrolować”
,Uwzwiązkachmiędzyludzkichzasadymoż-
naustalaćjedyniezapomocąsiłylubstrachuprzedkarą”
,Uistniejetylkojeden
właściwysposóbpostępowaniaiwyznaczagonajsilniejszy”
.
Człowiekrozwijasię,asymilującwtokuwłasnejaktywnościoddziaływania
systemu(isubsystemów)środowiska,aprzezprzyswajaniewywołujezmiany
wsobiesamym.Dokonujesiętowzgodzienietylkozkierunkiemoddziaływań
środowiska,aleizwcześniejukształtowanymistrukturamiaktywnościrozwija-
jącejsięosoby.Zmianydotycząrelacjijednostkiześrodowiskiemijegosystemu.
