Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teoriesystemów
25
Wtensposóbpowstająnowewarunkidopojawianiasiękolejnegocykluzmian
rozwojowych.Zmianyrozwojowepsychikiwkontekścieśrodowiskapowstają
dziękiwłączaniudosystemupsychicznegonowychdoświadczeńwynoszonych
zaktywnychrelacji,wjakiejednostkawchodziztymśrodowiskiem.Zarazem
zmianywtymsystemieprowadządoprzekształceńwsystemieszerszym,tzn.
wsystemiejednostka–środowisko.Tozaśstwarzanowerelacjewtymsystemie
iinicjujenowycyklzmianocharakterzerozwojowym.Fundamentalnakon-
cepcjateoriisystemówjestanalogicznadokoncepcjisystemówekologicznych,
wktórychwszystkieelementysąwzajemniepowiązaneiwktórychzmianana
każdymzpoziomówtychwzajemnychzależnościdoprowadzidozmianycałego
systemu.Teoriataodnosisiędosystemuemocjonalnego,systemukomunikacji
orazsystemuspełnianiapotrzebiżyczeń,wktórychkażdyczłonekmiędzyge-
neracyjnychpowiązańmajakiśwpływnainnychikażdycośodinnychczerpie
(James,Gillialand2005,s.35).
Systemyspołecznesąbardzozłożone.Niemożnatakpoprostuwkroczyć
wsystemirealizowaćswoichrozwiązań.Procesyzachodzącewsystemiepod-
legająpewnymprawidłowościom,któremusimyrespektować,jeżelichcemy
działaćskutecznie:
Ikażdezjawiskosystemowemożemiećwieleprzyczyn;
Ikażdedziałaniewsystemiemożestaćsięprzyczynąwieluzdarzeń;
Iwsystemiedziałajądwarodzajesprzężeń:
–sprzężeniezwrotnewzmacniające–oznaczato,żemałezmianymogą
wywoływaćogromneskutki,zarównowdobrym,jakizłymznaczeniu,
–sprzężeniezwrotnerównoważące–oznaczato,żedziałaniespotyka
sięzoporem,którysłużyutrzymaniurównowagi;
Iwsystemiewystępujątzw.opóźnienia–oznaczato,żeskutekdziałania
możebyćprzesuniętywczasie(Gaś1998).
Ogólnateoriasystemówtomatryca,naktórejpowstałapsychoterapiaro-
dzinna,zyskującacorazwiększąpopularnośćicorazwięcejzwolenników.Ze
względunaolbrzymieznaczeniekontekstuśrodowiskaspołecznegopostulujesię,
abyterapiaobejmowałacałąrodzinęnietylkosamodziecko,któremunadano
etykietkę–Uzaburzone”lubUchorepsychicznie”–gdyżtylkowówczaswyniki
terapiimogąbyćpozytywne.WterapiirodzinpojęcieUchorobapsychiczna”czy
Uzaburzonajednostka”niewystępuje,ponieważsugerujeonowyłączniezjawiska
intrapsychiczne.Zaburzenieczychorobapsychicznanigdyniejestizolowanym
zjawiskiemzwiązanymzpojedyncząosobąwrodzinie.Teoriasystemówro-
dzinnychuznajecałąrodzinęzapacjenta,aosobęprezentującąobjawytraktuje