Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Zagubionaprzestrzeńiprzymuslewitacji...
25
czyzbiorową.DlategoIIIcz.Dziadówporuszaproblemy,którezperspektywy
Faustamiałybyznaczeniedrugorzędne,zatemMickiewiczzacznieżałować,
żenapisałKonradaWallenroda14.
Mickiewiczowskieobawyniebędątakanachroniczneinietylkopoczucie
krzywdy(zabory,powstańczaklęska)zadecydujeoichtrwałości.Krytycyto-
talitaryzmówwspółczesnychsięgnąpoargumentypodobne,upatrującwfau-
stycznejkoncepcjizłaiheglowskiejkoncepcjidziejówprzyczynklęskikultu-
ryeuropejskiej.Dążyłakuoczywistemuzłu,skorojejswoistympomnikiem
stałysięniemieckieisowieckieobozykoncentracyjne15.
WIIIcz.DziadówMickiewiczwracado-traktowanejwromantyzmiejuż
jakonaiwnej(Hprostaczkowej”)-tradycyjnejkoncepcjiprzestrzeniwartości.
Podporządkowujejejcałyutwór,aWielkaImprowizacjaodsłaniająszczegól-
niewyraziście.Konradznajdujesięwceli(przestrzeńzamkniętaiobca),do
którejprzybywająwysłannicygóry(Dobra,Boga)idołu(Zła,Szatana).Jedni
sytuująsiępoprawejstroniebohatera,drudzypolewej.Celaijejmieszkaniec
zostająwpleceniwkonfiguracjęobszarówwartościościślezaznaczonych
granicachdobraizła.
Rys.3
14Por.A.Mickiewicz,Literaturasłowiańska.Kurstrzeciiczwarty,[w:]tegoż,Dzieła,t.XI,
przeł.ioprac.L.Płoszewski,Warszawa1955,s.136-148;por.M.Janion,Wobeczła,
s.163-164.
15Por.M.Janion,Wobeczła,s.169-172.
