Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Geografiadrugiejprzestrzeni-uwagiwstępne
komplikacje,dziękiktórympoddawanerefleksjiczarno-białeoczywistości
odsłaniajągamębarwpośrednichirozszczepionych.Dziękidrugiejprzestrze-
nipotrzebaprzejrzystościipewnościkorespondujewsposóbnaturalnyzdo-
świadczeniemniejasnościiwątpliwości.Takidialogmaznaczeniefunda-
mentalne,bochroniprzeduproszczonymobrazemświata,projektowanym
chociażbyprzeztemedia,dlaktórychoglądalnośćjestgłównymwyznaczni-
kiemwartości2.
Wydawaćbysięmogło,żeprzestrzeńdrugamawielewspólnegoztym,co
DerekAttridgenazywaHidiokulturą”,piszącżekażdyznasżyjewHdepozycie
naszychosobistychhistoriiuczestniczącychwwieluniedookreślonychiczę-
stozwalczającychsięobszarachkultury,mieszającychsięzesobąlubosadza-
jącychsięwsobie”3.Każdaspotykanaosobaikażdytekstliterackijestwy-
tworemowejkulturowejformacji.Imonagłębsza,wielowarstwowa,tym
spotkaniezinnym-bogatsze.JednakAttridge’owaHidiokultura”mawpraw-
dziecharakterjednostkowy,aleibezosobowy.Powstajeniejakoautomatycz-
nienaskutekuczestniczeniawtakiej,anieinnejkulturowejrzeczywistości.
Jejpopękaniainapięcia,umożliwiająceotwarcienainnośćwstrukturzejed-
nostkowejidiokultury4,istniejąponiekądpozaświadomościąpodmiotu.
Tymczasemwdrugiejprzestrzeni,wrozumieniu,jakiejejnadajemy,chodzi
opodkreśleniekreacyjnej,porządkującejrolipodmiotuijegowyobraźni.On,
podmiot,jestniczymprzechadzającysięporajskimogrodzieAdam,którypo-
przeznadawanienazwpowołujeposzczególneelementyogrodudoistnienia.
Alenieczynitegorazinazawsze,leczpowielekroć,poszerzającizagęszcza-
jącwtrakcieżyciatęwewnętrznąkrainę,wyposażającjąwcorazbardziej
skomplikowanysystemnerwowy,współtworzonytakżeprzezrytmy,obrazy,
metafory,symbole,pozwalającenaustawiczneposzukiwaniezdynamizowa-
nychstruktursensotwórczych.Niejesttowładzacałkowita,aniporządek
stały,alepotymterytoriumtopodmiotsięprzemieszcza,anietylkojest
przemieszczany,boonjestnarratorem,głównymbohateremtegoświata.
Światapowstałegowwynikupodmiotowejinterpretacji,alezorientowanej
wkierunkuwartościdlapodmiotufundamentalnych.
Drugaprzestrzeńniemogłabysięuformować,gdybynieludzkaskłonność
dotworzenianarracji,bobezwątpienia-jakpodkreślająbadaczeprzedmiotu
-naszatożsamośćmacharakternarracyjny5,astrukturadrugiejprzestrzeni
2TadeuszSławekpiszeoupadkujakościdyskursupublicznego,któryjest,jegozdaniem,
efektemupadkujakościdziennikarstwa,wktórymdlamedialnegoefektuwyjaskrawiasię
stanowiskaiprowokujeichreprezentantówdo-wykluczającejporozumienie-konfron-
tacji.Zauważazniepokojem:HProjektowanyprzeztenrodzajdziennikarstwaobywatelma
żyćwprzeświadczeniu,żeświatjestwistocieprostym,zero-jedynkowymukłademzda-
rzeń,niewymagającymodnasinterpretacyjnegowysiłku”.T.Sławek,Niewzruszonepo-
glądy,HTygodnikPowszechny.TematTygodnika”,2.12.2012,s.5.
3D.Attridge,Jednostkowośćliteratury,przekł.P.Mościcki,Kraków2007,s.120.
4Por.tamże.
5Por.B.Myrdzik,Zrozumiećsiebieiświat.Szkiceistudiaoedukacjipolonistycznej,Lublin
2006,s.44-52.
