Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚWIĘTYJERZYWZAKONIENIEMIECKIM
szyplan,jakosymbolzmagańdobregochrześcijańskiegoporządkuzcha-
otycznymzłem.Wystarczającoczęstotenmotyw,identycznyzwyobra-
żeniamikrucjatprzeciwkomuzułmanom,byłpostrzeganyjakocentralny
dlamisjispodznakukrzyża.nAuchistderRitternichtdermuterprobte
Freier,erhältnichtalsDankdiegerettetePrinzessinzurFrau;Georgist
derkeuscheStreiterfürdenchristlichenGlauben,erkämpffüreinIdeal,
gegendasnatürlicheUnwesen,fürdenjenseitigenGott”45.Towłaśniejest
rola,wjakiejwidziałsięzakonniemiecki.WXVw.nietylkowięcna-
rzuciłogólnochrześcijańskikierunektejmyśli,czyliwalceprzeciwkomu-
zułmanom-Turkom,aleznówstopniowowłączałsiędopolitykirzym-
skiej.ChrystianizacjaLitwyw1386r.zjednejstrony,azklęskaTurków
podNikopolisw1396r.drugiejstronyzałamałyeuropejskiezrozumie-
niekierunkupruskichdziałańmilitarnych.Odtądjakowrogaeuropej-
skiegochrześcijaństwawidzianoTurków,anieLitwinów.Wskutektego
Prusyniestanowiłyjużcentrumrycerskiejwalkizpoganami,comoż-
najednoznaczniewywnioskowaćzezmniejszającejsiępomocyeuropej-
skiejszlachty,któramiaławspieraćPrusywysyłaniemkrzyżowcównaLit-
46.JeżelinawetzakonwPrusachniepotrafiłsięuwolnićodswojego
tradycyjnegospojrzenianawalkęzpoganaminaLitwie,oczymświadczy
jegowystąpienienasoborzewKonstancjinapoczątkuXVw.47,toostroż-
niewyciągnąłmackiwnowymkierunku,przeciwkoTurkom.Nastąpiło
towprawdzieniecałkiemdobrowolnie,ponieważkrólZygmuntnaciskał
wtejsprawienazakonw1427r.,alew1429r.wielkimistrzbyłgotowy
doudziałuwwalce48.Tointermezzotrwałotylkopięćlat,jednakkieru-
45
Tamże,s.36:nTakżerycerzniejestdoświadczonymodwagązalotnikiem,nieotrzyma
jakopodziękowaniauratowanejksiężniczkizażonę;Jerzyjestcnotliwymwojownikiem
zachrześcijańskąwiarę,walczydlaswoichideałów,przeciwkonaturalnemupotworowi,
dlaBogaztamtegoświata”
.
46
Por.Paravicini,DiePreuńenreisen,t.1,s.30-34.
47
Por.H.Boockmann,JohannesFalkenberg,derDeutscheOrdenunddiepolnischePolitik.
UntersuchungenzurpolitischenTeoriedesspäterenMittelalters(Veröfentlichungendes
Max-Planck-InstitutsfürGeschichte45),Göttingen1975;J.W
.Woś,Disputegiuridiche
nellalottatraPoloniael)OrdineTeutonico(StudiahistoricaetphilologicaIX,Sectioslavi-
ca3),Firenze1979.
48
Por.C.A.Lückerath,PaulvonRusdorf.HochmeisterdesDeutschenOrdens1422-1441
(QuellenundStudienzurGeschichtedesDeutschenOrdens15),BadGodesberg1969,
s.81-85.
-55-