Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Książkinzalecane”przezAndrzejaTrzecieskiego
15
oraznszpetneobyczaje”
,zmarłprzedwcześnie,stającsięjeszczejednymprzykładem
nzmarnowanegotalentu”41.
NierozwinęliteżskrzydełbraciaKrzysztoporscy,synowieJana:Mikołaj(1547—
1573),któregonpięknymirytmamipolskimiułożoną”(s.409)historięprorokaJonasza
zalecałTricesiusnarokprzedśmierciąautora,orazPiotr(1551—1581),twórcapane-
girykupt.ColloquiumMusarumcumApollineinlaudem[…]HenriciValesii(1574),
wktórymnotabenepoetęTrzecieskiegopostawiłprzedJanemKochanowskim42.Być
możeprzedwczesnaśmierćniepozwoliłamu—zgodniezżyczeniemtwórcyOra‑
tioproRepublicaetrege—ncelować”zarównowrzemioślerycerskim,jakwsłużbie
uApollina(s.431).
SpełniłysięzkoleiponiekądoczekiwaniawstosunkudoJoachimaBielskiego(ok.
1550—1599),któregopierwszedrukowanedzieło43(Istulaeconviviuminnuptiis[…]
StephaniIet[…]Annae[…])z1576rokuopatrzyłTrzecieskisześciomautworami,
dwaznichpoświęcającsynowiautoraSprawyrycerskiej.Wwierszupt.Lectoricandido
autorelegiiopostępiereformacjiwPolsce,któryćwierćwiekuwcześniejwychwalił
Kronikęwszytkiegoświata,wzywałsynanKarionasarmackiejhistorii”:nPodążajdalej
drogą,naktórąwstąpiłeś,zwielkiegoojcazrodzonyJoachimie,awprzyszłościwięk-
szejeszczezrobiszpostępywuczonejpieśni”(s.443).Czasmiałpokazać,iżWróżba
dlaAutora(OmenAuctori)sprawdziłasię,choćsynkronikarzabardziejniżjakopoeta
jestdziśznanyjakowydawcaikatolickincenzor”pracojca44.
Tricesiusautoromzalecanychksiążek,wzgodziezkonwencjąizówczesnymgłę-
bokimprzeświadczeniem,obiecywałsławęuLechitówtakdługą,njakdługoWisła,
coszerokosięrozlewaposarmackiejziemi,będzieswebystrewodytoczyćkumorzu
[ł]”(s.371).Wieściłchwałęiprzewidywałhojnenagrodymaterialne,agdybytych
brakło—nzapłatęniebieską”
.Nadmieńmytylko,żeróżniepotoczyłysięlosywychwa-
lanychprzezTrzecieskiegoksiąg.JedynyutwórMikołajaKrzysztoporskiego(Niniwe
miasto)w1617rokutrafiłnaindeksksiągzakazanych45.Rozpowszechnianiufunda-
mentalnegodziełaPrzyłuskiego,zaktóregowydaniekról,dostojnicyiszlachtanna
wyścigi”mieligonszczodrąręką”nagradzać(s.379),
sprzeciwiłsięnatychmiastKościółkatolicki.Wmaju1553kapitułapłocka[ł]wy-
stąpiłazwnioskiem,byarcybiskupiibiskupizwrócilisiędokrólaowydaniezakazu
41Ibidem,s.372.
42Por.J.Nowak-Dłużewski:Okolicznościowapoezjapolitycznał,s.48.
43Owydawniczychlosachutworupt.Encomiasticonz1572rokuzob.H.Barycz:BielskiJoachim.
W:Polskisłownikbiografczny.T.2.Red.W.Konopczyński.Kraków1936,s.61.
44Por.np.I.Chrzanowski:MarcinBielski.Studiumhistorycznoliterackie.Wyd.2uzupełnione.
Lwów—Warszawa1926,s.253—254;K.Kłodzińska:Nieznanewydanie„Satyr”MarcinaBielskiego
wBiblioteceKórnickiej.W:Zzagadnieńteoriiipraktykibibliotekarskiej.StudiapoświęconepamięciJózefa
Grycza.Wrocław1961,s.383—407;M.Korolko:„Pioniersarmackiegodziejopisarstwa”—MarcinBielski.
W:Pisarzestaropolscy.Sylwetki.T.1.Red.S.Grzeszczuk.Warszawa1991,s.439—472.
45J.Krókowski:Komentarzhistorycznydoutworówł,s.622.
