Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Morzejestbrzuchemrekinapełnymryb
zrobić,atemsamemgozanurzaćlubnawodęwynosić,osobliwiezaśnato,
abymożnapowietrze,potrzebnedooddychania,wmiejscuzamkniętym,dobre
iczystezachowywać.Przeciwkotymwszystkimtrudnościomznajdująsięspo-
soby,któresą,ilemożności,prosteibezwielkiegoambarasu.Gdypóźniejnie
potrzebabyłoużyćtegostatkunauprowadzeniejeńcaKościuszki,aułożony
plannanicmisięnieprzydał,dałemgowr.1798znależytymopisem,będąc
wRzymie,przylegionachpolskich,NaczelnikowijenerałowiS.Cyr,wówczas
dowódzcy,któryplantenministrowimarynarkidoParyżaprzesłał.Żadnej
więcejotemwiadomościniepowziąłem,ażdopierotę,którądwarazy
wgazetachwyczytałem,ato,żepewnyFoulton,wBrest,takistatekdoza-
nurzaniazrobił,wktórymsięmożnabyłodwiegodzinypodwodąznajdować
ipływaćwróżnestrony.Poznałemwoburazach,podługopisugazety,mój
plan,któregowykonaniesłuszniepanuFoultonsięnależy,jednakwynalazku
jemuodstąpićniemogę.PlantenbyłwWarszawieułożonyimógłbybyćtak
dobrze,jakgdzieindziejprzezmniewykonany,gdybytegopotrzebabyło31.
HoimannnieustannieoskarżałFultonaoprzywłaszczeniesobie
idei,cojednakniemiałożadnychpodstaw,poza–raczejdośćprzypad-
kową–zbieżnościąwczasie.PomysłyHoimanna–wodróżnieniu
oddziełaFultona–małobyłyrealistyczneiniewielemiaływspólnego
ztechniką.Należałyraczejdogatunkuliterackiejfantastyki.
Azatem,jeślinieliczyćDieForelle–pierwszegofunkcjonalnego
podwodnegookrętuwojennego,zbudowanegowNiemczechwedług
pomysłuRaymondoLorenzod’EquevilleyMontjustin,todopieroobie
wojnyświatowewyposażyłyarmiewpodwodneokręty.Jednaknasamym
początkumarynarkaniemieckaniebyłaprojektemDieForelleza-
interesowana,dlategookrętzostałsprzedanydoRosji,gdziesłużyłwe
Władywostoku.ErastraszliwychU-bootówmiaładopieronadejść.
Zbytwielemówimytutajowojnie.Wodajestorganicznym,wewnętrz-
nymsymbolemkobiecości–powiadaGastonBachelard32.Jestteżpramaterią
31
B.Orłowski,Groźbainadzieja,Warszawa1982,s.86.
32
G.Bachelard,L’eauetlesrêves.Essaisurl’imaginationdelamatière,Paris1942,
s.102.
31
