Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
EwaKalinowska
Teoriefeministyczneoddzielająpłećbiologiczną(sex),związanązanatomią,od
różnierozumianejkategorii,jakąjestMpłećkulturowa”(gender),odwołującasiędo
rólinormspołecznychprzypisywanychkobietomimężczyznom2.Obapojęcia
sąstaleobecnewewszelkiegorodzajumediach,agenderjestwręcznadużywane,
wkontekstachtaknegatywnychinieprzystającychdorzeczywistegoprzedmiotu
badańfeministycznych,żeuzasadnionestajesiępytanie,czyjestonowłaściwie
rozumiane.
2.Historiafeminizmu–zarys3
Początkifeminizmu,jegotzw.pierwsząfalę4,sytuujesięuschyłkuXVIIIwieku,
wskazującnapublikacjęMaryWollstonecraftz1792r.5,którazasługujewpełni
namianopierwszegomanifestufeminizmudziękipodkreśleniu,żedopókikobiety
niemogąkształcićsięibyćsamodzielne,dopótyniemogączućsięwpełniisto-
tamiludzkmi.Późniejszeeseje–takiejakWyzwoleniekobiet6autorstwaHarriet
TayloriPoddaństwokobietJohnaStuartaMilla7–stanowiłykolejneetapypowol-
negoinapotykającegorozliczneprzeszkodyrozwojuteoriiiakcjifeministycznych.
Istotneznaczeniemiałyruchysufrażystek,główniewStanachZjednoczonych8
iWielkiejBrytanii,działającejużodpołowyXIXw.,choćprawogłosuzaczęto
przyznawaćkobietomprzeważniedopieropoIWojnieŚwiatowej9.
2K.Krasuska,Gender,s.155–158,w:M.Rudaś-Grodzkaetalii,Encyklopediagender:płećwkulturze,
Warszawa,WydawnictwoCzarnaOwca,2014.
3J.Helios/W
.Jedlecka,Wpływfeminizmunasytuacjęspołeczno-prawn!kobiet,Wrocław,Wydaw-
nictwoUniwersytetuWrocławskiego,2016,s.18–27,www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/80044
(dostęp:31.08.2019).Eidem,Urzeczywistnianieideifeminizmuwogólnoświatowymdyskursieokobietach,
Wrocław,WydawnictwoUniwersytetuWrocławskiego,2018,s.41–104,www.bibliotekacyfrowa.pl/
Content/89358/Urzeczywistnianie_idei_feminizmu.pdf(dostęp:7.11.2020).
4S.Kuźma-Markowska,Pierwszafala,s.378–381,w:M.Rudaś-Grodzkaetalii,op.cit.
5AVindicationoftheRightsofWoman:withStricturesonPoliticalandMoralSubjects(pl.Wołanieoprawa
kobiety,tłum.E.Bodal/M.Cichoń/H.Morusiewicz/A.Sprzęczkaetalii,Warszawa,Mamania,2011).
6EnfranchisementofWomen,1851.
7Tytułoryginalny:TheSubjectionofWomen,1869;tekstzostałnapisanywspólnieprzezMillaijego
żonę,HarrietTaylorMill.J.S.MillbyłtakżeprzewodniczącymWomenissuffragesociety(Towarzystwana
rzeczprawagłosudlakobiet).
8NaspecjalnąwzmiankęzasługujeElisabethCadyStanton(1815–1902)ijejDeclarationofSenti-
ments(Deklaracjauczuć),przedstawionapodczasZjazduKobietwSenecaFallsw1848r.
9Stronadotyczącaprawwyborczychkobietwróżnychkrajachświata:AWorldChronologyofthe
RecognitionofWomenisRightstoVoteandtoStandforElection,http://archive.ipu.org/wmn-e/suffrage.htm
(dostęp:8.11.2020).
