Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
FeminizmynegroafrykańskieafeminizmyEuropyiZachodu
11
Drugafala10,począwszyodlat1960,obejmowałafeminizmliberalnyoraz
feminizmradykalny.Pierwszaztychtendencji,nazywanarównieżfeminizmem
prawkobiet,znalazłaswójnajpełniejszywyrazwesejachBettyFriedan–The
FeminineMystique(1963),jakteżTheSecondStage(1981)11.Wedługamerykańskiej
psycholożki,równośćkobietstaniesięmożliwawtedy,gdyspołeczeństwobędzie
uważaćcechykobiece(stylbeta)zataksamoważneiwartościowe,cocechymęskie
(stylalfa).Stylbeta,toMpłynność,giętkość,wrażliwośćmiędzyludzka”;pod-
czasgdystylalfa,toMhierarchia,autorytet,przywództwomająceprowadzićdo
wykonaniazałożonychdziałań”.Kobietypowinnywykorzystaćswojebetaintuicje
dorozwiązywaniaproblemówspołecznych,ekonomicznychipolitycznych,nie
negującswejinnościwobecmężczyzn.
Feminizmradykalny12wyrażałswojepostulatywwojowniczyibezwzględny
sposób;przedstawiałmacierzyństwojakowyrazpoddaniakobietpatriarchalnemu
systemowispołecznemuiformułowałantymęskieżądaniazapomocąwybranego
słownictwa(np.siostrzeństwo,seksizm)imocnegowwyrazieżargonu(np.męska
szowinistycznaświnia,gwałt,niewolnictwokobiet).Kobietynależybezwarunkowo
uwolnićodograniczeńpodwójnegostandardu,którytolerujeswobodęmężczyzn
wsferzeseksualnej,azabraniategosamegokobietom.Dosadnośćjęzykainaj-
bardziejspektakularnedziałania(np.publicznepalenieintymnychczęścibielizny)
sądodzisiajwykorzystywanejakoargumentyzarównoprzeciwkofeminizmowi
wojującemu,jakifeminizmowiwogóle.
Trzeciafala13pojawiłasięwlatach1990,uwydatniającswobodęsamookreśle-
niabezobowiązkuużyciaradykalnychsposobówdziałania.Zwrócononatomiast
uwagęnaaspektyitematyproblematykikobiecej,którewcześniejbyłypomijane:
przynależnośćetnicznairasowa,rozwarstwienieekonomiczneireligijne.Inspira-
cjidostarczaływspółczesneteoriezróżnychdziedzinnauki–socjologii,filozofii,
10S.Kuźma-Markowska,Drugafala,s.97–100,w:M.Rudaś-Grodzkaetalii,op.cit.S.Thorn-
ham,SecondWaveFeminism,s.286,w:red.S.Gamble,TheRoutledgeCompaniontoFeminismandPostfemi-
nism,London/NewYork,Routledge,1999.
11Mistykakobiecości(fragmenty),tłum.A.Wysokińska,w:MRespublica”,210/4(2008).
12Najbardziejznaneradykalnegrupyfeministyczneto:WomenisInternationalTerroristConspiracyfrom
Hell–WITCH(KobiecaMiędzynarodówkaTerrorystyczno-KonspiracyjnazPiekieł–Wiedźma);Red-
stockings(CzerwonePończochy);NYRW–NewYorkRadicalWomen(RadykalnyRuchKobietzNowego
Jorku).Wodniesieniudoradykalnegofeminizmupowstałyterminyfeminazistka,feminazizm(ang.Fe-
minazi),używanewUSAodlat1990iupowszechnioneprzezRushaLimbaughawprowadzonymprzez
niegotalk-showwPremiereRadioNetworks.TermintenjestużywanyprzezantyfeministówwAmeryce
Północnejipozanią(wPolsceużywagoJanuszKorwin-Mikke).
13S.Kuźma-Markowska,Trzeciafala,s.551–554,w:M.Rudaś-Grodzkaetalii,op.cit.
