Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tylkoporęcznąilustracją,któraunaocznićmazawiłościmowyfilozofa.Nie,
niematobyćtylkouproszczenie,rodzajnBibliiPauperum”,dziękiktórej
nieobeznanizmowąina-mowąprzynajmniejwyobrażąsobiewczymrzecz.
Tenpunktwprzestrzenijestwistociesednemmyśleniaomyśleniu,jestnaj-
pełniejszymobrazemfilozofiiHeideggerowskiej.Okazujesię,żepustelnik
zTodtnauberguznajetoposrozumianyjakomiejsce,aleiretorycznylocus
communis,jakonajpełniejsząformękomunikacji.Wychodziontymsamym
pozanaukowydyskurs,pozanprzenaukowenie”(rozumianeHeideggerow-
skojakoVerwissenschaftlichung)kuliteraturze–aściślejpoezji–iwniej
budujeonmieszkanieswojegomyślenia,zgodnieznamowąHölderlina,że
ndichterischwohntderMenschaufderErde”.Polskietłumaczeniepierw-
szegosłowaioddaniegojakonpoetycko”niewyrażatego,comadopo-
wiedzeniajęzykniemiecki.Mieszkaćdichterisch,oznaczateż,żemieszkasię
nwskupieniu”,dosłownie:ngęsto”(dicht).Dziejesiętak,ponieważpoezja
skupia(versammelt)wokółwspólnejrzeczylub–antropologicznietrafniej
–figury(retorycznegotoposu)myślenia.Heideggerpokazuje,żenskupienie
(Versammlung)towedledawnegoniemieckiegosłowathing”34.Atonsku-
pienie”(logocentrycznedodajmy,zgodniezpierwotnymznaczeniemsłowa
λέγειν)majeszczepełniejszywyrazwnajbardziejpodstawowymzjęzyków
germańskich–wislandzkim.TamtejszeznaczeniesłowaAlthing(alÞingi)
zachowanotakżedlazgromadzeniaparlamentarnego,gdyżtamtakżesku-
pienienastępujewramachpewnejwspólnejmyśli,którąwymuszawspólne
miejsce–samotnawyspanapółnocnymoceanie.Zniejrodzisięskupienie
myślenia–bowspólnaprzestrzeńjestpodwalinązbiorowegomyślenia.
PrzywołanieprzezHeideggerawprzytoczonympowyżejzdaniu(nieje-
stempewien,naileświadome)porządkupolitycznegopojawiasiętużpo
kluczowej,krótkiej,przypominającejpoetyckąpointędefinicjimostu.Był-
bytozatempierwszy,najważniejszykomentarzipraktycznezastosowanie
dosugestii,iż:nmostskupianaswójsposóbprzysobieZiemięiNiebo,
IstotyBoskieiŚmiertelnych”35.Mostjesttymsposobemnajważniejszym
skupieniem,wjegoobraziezawierasięlogocentrycznatajemnica.Dlaczego
logocentryczna?
34
M.Heidegger,Budować,mieszkać,myśleć,przeł.K.Michalski,[w:]tegoż,Budować,
mieszkać,myśleć.Esejewybrane,Warszawa1977,s.325.
35
Tamże.
24