Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
UKŁADNARZĄDURUCHU
Połączeniakościwolne(stawy)
Niezrośniętezesobążadnymrodzajemtkankipołączeniakości,wktórychmię-
dzyślizgającymisięposobiepowierzchniamistawowymiznajdujesięszcze-
lina-jamastawowa(cavumarticulare;articularcavity),nosząnazwęstawów
(articulationes;articulations).Wukształtowaniustawówwyróżniasiępewne
składnikiwystępującestaleiwieleskładnikówniestałych,charakteryzujących
różnestawyobardziejskomplikowanejbudowie.Dostałychskładnikówkaż-
degostawunależąpowierzchniestawowekościłączącychsięwdanymstawie,
jamastawowaitorebkastawowa.
Powierzchniestawowe(faciesarticulares;articularfacets)sąpokryte
chrząstkąstawową(cartilagoarticularis;articularcartilage).Zwyjątkiemsta-
wów,wktórychjednocześniewystępujechrząstkaśródstawowaiwktórych
powierzchniestawowekościpokrytesąchrząstkąwłóknistą,chrząstkastawo-
wazbudowanajestzawszezchrząstkiszklistej.Pomiędzychrząstkąstawową
akościąznajdujesięcienkawarstwachrząstkizwapniałej.Grubośćchrząstki
stawowej,uzależnionaodtarciawstawie,jestróżnawróżnychstawachiwróż-
nychmiejscachjednegostawu(średniagrubośćwynosi0,5-2mm).Chrząstka
stawowamapowierzchnięlśniącąigładką,jestodpornanatarcieidziękitym
cechom,jakrównieżdziękiswojejpodatnościizdolnościdosprężystegood-
kształcaniasię,stanowizasadniczyskładnikstawujakopołączeniaruchome-
go,tworzącjednocześnieochronędlakońcówstawowychkościiosłabiającsiłę
urazów.Powierzchniestawowepokrytechrząstkamistawowymisąprzeważnie
wtensposóbukształtowane,żejednaznich-wypuklona-stanowigłówkęsta-
wową,drugazaś-odpowiedniowklęsła-panewkęstawową.Bywająrównież
powierzchniestawowepłaskie.Chrząstkistawowepokrywającegłówkistawowe
sączęstobardziejtwardeodchrząstekpowlekającychpanewki.
Jamastawowa(cavumarticulare;articularcavity).Pomiędzypokrytymi
chrząstkąstawowąpowierzchniamistawowymiznajdujesięszczelinowataprze-
strzeńobjętaodzewnątrztorebkąstawową,zwanajamąstawową.Zewnętrz-
neciśnieniepowietrzaiczynnośćmięśnipowodująścisłeprzyleganiedosie-
biekońcówkości,jakrównieżścisłeprzyleganiedokościtorebkistawowej.
Jamastawowawypełnionajestmazią.
