Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IIINazwajakokategoriasyntaktyczna5
1.Nazwaiznaczenienazwy
Szczególnymprzypadkiemwyrażeńnazwy.Nazwyto,ogól-
nierzeczbiorąc,wyrazynależącedosłownikadanegojęzyka,
którewzdaniutypuAjestBmogąpełnićfunkcjępodmiotulub
orzecznika.WzdaniunZiemiajestplanetą”wyrazynZiemia”inpla-
neta”nazwami.Jużztegoprzykładuwidać,żenazwamożeozna-
czaćjakiśkonkretny,jednostkowyprzedmiot,aleteżmożemieć
charakterogólny.Wpierwszymprzypadkumówimyonazwiejed-
nostkowej,wdrugimonazwieogólnej.WnaszymzdaniunZiemia”
tonazwajednostkowa,któraoznaczakonkretnąplanetęwukładzie
słonecznym.nPlaneta”natomiasttonazwaogólnaoznaczającakaż-
planetę.
Znaczeńwyrazówuczymysięwrazzjęzykiem,doktóregotewy-
razynależą.Znaczenienazwynazywasiępojęciem.Ustalićpojęcie
jakiejśnazwytotyle,coustalićjejznaczenie.Np.ustalićpojęcie
nzamku”(zpodanegowyżejprzykładu)totyle,coustalićznaczenie
nazwynzamek”(występującejwtymprzykładzie).Inaczejmówiąc,
npojęcie”tosposóbrozumieniannazwy”.Zwyklewyrazynpojęcie”
innazwa”bywająużywanezamiennie.Niemniejmusimypamiętać,że
podnpojęciem”określonejnazwyrozumiemywlogicenznaczenietej
nazwy”.
Zwłasnegodoświadczeniawiemy,żenazwy(jednoiwielowyra-
zowe)niezawszemająwyraźne(jasne)znaczenie.Czasemtrudno
5Patrz:K.Ajdukiewicz,op.cit.,s.14-28;A.Anzenbacher,Wprowadzeniedofilozofii,
Kraków1992;s.203-205;J.m.Bocheński,op.cit.,s.63-64;K.Trzęsicki,op.cit.,
s.40-42;T.Kotarbiński,Kurslogikidlaprawników,Warszawa1963,s.11-26.