Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nazwajakokategoriasyntaktyczna
21
sprecyzowaćichznaczenie.mówimywtedy,żesąoneniewyraźne
(niejasne).Wlogiceiwcodziennymporozumiewaniusiępowinniśmy
unikaćużywaniatakichnazw,gdyżsąniezrozumiałeiprowadzą
wefekciedonieporozumień.
2.Desygnatnazwy,zakresnazwy,rodzajenazw
Przedmiotyoznaczaneprzeznazwynazywamydesygnatamitej
nazwy(izarazemdesygnatamipojęcia).mówimy,żedananazwaozna-
czajakiśprzedmiotnależącydookreślonegozbiorutychprzedmiotów.
Zbiórwszystkichdesygnatówdanejnazwynazywamyzakresem
tejnazwy(pojęcia),np.zakresemnazwyngóra”sąwszystkiegóry.
Zakresemnazwy(pojęcia)nmiasto”sąwszystkiemiasta.
Czasemnazwamożebyćpusta,tzn.pozbawionadesygnatów,np.
nszklanagóra”–wrzeczywistościniemaczegośtakiego,jakszklana
góra.Niebierzemytupoduwagęliteraturypięknej(iświatabaśni),
gdzietegotypuwyrażeniamojąswojedesygnatyliterackie,wymyślo-
neprzezautorów.
Jakjużwspomniano,nazwybywająjednostkowe,tzn.oznaczają
tylkojedendesygnat,alboogólne–gdyoznaczająjednocześniewiele
desygnatów.Takimijednostkowyminazwamisąimionapaństw,rzek
imiast.NowyYorkjesttylkojeden.JednajestWisła.Czasemnazwy
miastpowtarzająsięwróżnychjęzykach,alewtakiejsytuacjinie
możemymówićojednejnazwie,bonależąonedoróżnychjęzyków.
Jestnp.JeleniaGóranaDolnymśląskuiHirschbergpodNorymbergą.
Najczęściejnazwyoznaczająwieleprzedmiotów(innymisłowy:mają
wieledesygnatów),czylimożnapowiedzieć,żemającharakterogól-
ny.Filozofowienazwalijeuniwersaliami.Ogólnośćnazwymożemy
rozumiećwdwojakimznaczeniu:ekstensjonalnym(ekstensja:dosł.
rozciągłość,tu:zakres)lubintensjonalnym(intensja:tuznaczenie).
Ekstensjądanejnazwysąwszystkiejejdesygnaty,czyliwszystkie
przedmioty,któreonaoznacza,czylijejzakres.Zkoleiintensjanazwy
wskazujeto,cojestwspólnewszystkimdesygnatomtejnazwy,czyli
–jakmówiąfilozofowie–to,conależydoichistoty.Częstowyrazy
