Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Zasadnośćdostrzeganiakompetencjiwprawiecywilnym
45
miotywyposażonewkompetencjedysponująswobodąprzydokonywaniuokreślonych
czynnościprawnych(czynnościkonwencjonalnych)66.Ponadto,wprzeciwieństwiedo
prawapublicznego,wprawiecywilnymczęstoistniejetożsamośćpodmiotuwyposażo-
negowkompetencjęipodmiotupodległegokompetencji,amowatuowspomnianym
jużwcześniejsamozobowiązaniu67.Znamiennejestrównież,żeprawocywilnebardzo
zrębowookreślaproceduręużyciakompetencjiprzezpodmiotywyposażonewkompe-
tencje,podczasgdywprawiepublicznymproceduratajawisięjakoniezwykleformalna.
Trzebabowiempodkreślić,żenagruncieprawacywilnegowykonaniekompetencji
zostałookreślonewsposóbnadwyrazogólny,amianowicie,jakonkażdezachowanie
osoby”
,poprzezktóreosobatanujawnia”swąnwolęwsposóbdostateczny”(art.60k.c.)68.
Wobecpowyższegostrukturakompetencjijesttakasamazarównonagruncieprawa
cywilnego,jakiprawaadministracyjnego,choćzdaniemJ.Kaczorawobuwskazanych
gałęziachstrukturatawypełniasięzupełnieinnątreściąwynikającązokreślonych
przepisówprawa69.Takieujęciepozwalaoczywiściewsposóbodpowiednispojrzećna
zasadęautonomiiwolistron,któratozasadajestzpewnościąprzydatnaprzyinterpre-
tacjiprzepisówodnoszącychsiędodziałańpodejmowanychprzezpodmiotyprawa
cywilnego.Zasadataniewyrażajednaknżadnychskonkretyzowanychkompetencji,
leczpewnągeneralnąmożnośćdziałania”wzakresiedostępnychinstrumentówpraw-
nych,jakimimogąposługiwaćsiępodmiotyprawa.Wkonsekwencjiniewydajesię,aby
zasadaautonomiiwolistronwystarczaładoopisuzjawiskprawacywilnego.Pozwala
jedyniewodpowiednisposóbokreślićogólnąaksjologięprawacywilnego,podczasgdy
kompetencjastanowićmożeużytecznenarzędziedoprowadzeniaszczegółowychanaliz
odnoszącychsiędozłożonychsytuacjiprawnychokreślonychpodmiotówprawa,które
działająwgranicachwyznaczonychprzeznormyprawacywilnego70.
Podsumowująctenfragmentrozważań,należyprzyjąć,żekompetencjastanowiuży-
tecznenarzędziepoznawczedoprowadzeniaszczegółowychanaliznagruncienauki
prawacywilnego.Wzakresieswobodyumówprzyjmujesięzatem,żekompetencjapo-
zwalanatworzenie,znoszenieikształtowaniestosunkuprawnego(zobowiązaniowego
66
J.Kaczor,Pojęcieczynnościprawnej...,s.79;Z.Radwański,Teoriaumów...,s.35,101,151;Z.Ziembiński,
Analizapojęciaczynu,Warszawa1972,s.141-142,159,163,168;Z.Ziembiński,Kompetencja...,s.30.Przy
stosunkupełnomocnictwaobowiązekużyciakompetencjiwynikazumowypodstawowej(np.umowazle-
cenia).M.Smyk,Pełnomocnictwo...,s.148-151.Wydajesię,żewprzypadkubrakustosunkupodstawowego,
przydokonaniuczynnościprzezpełnomocnika,zastosowanieznajdująprzepisyoprowadzeniucudzych
sprawbezzlecenia.Zob.rozdziałIpkt2.2.
67
Z.Radwański,Teoriaumów...,s.36.
68
J.Kaczor,Pojęcieczynnościprawnej...,s.81.
69
J.Kaczor,Pojęcieczynnościprawnej...,s.81.
70
J.Kaczor,Pojęcieczynnościprawnej...,s.53-55i82-83.Wprzypadkuautonomiipodmiotówprawa
cywilnegoautorwyróżniadwaprzejawywolności:wolnośćnegatywną(nwolnośćod”)iwolnośćpozytywną
(nwolnośćdo”).Szerzejtamże,s.52in.