Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Zasadnośćdostrzeganiakompetencjiwprawiecywilnym
49
uznanywdanejkulturze,sposóbprzywitaniasięznapotkanąosobą.Zkoleiwskutek
przesunięciaokreślonejfiguryposzachownicy,zgodniezuznanymiprzezstronyre-
gułamigrywszachy,wyrażasiędziałaniepostrzeganejakoruchnkrólem”86.Dodaćdo
tegowypada,żeczynnościamikonwencjonalnymitakżeczynnościprawne,ponieważ
dziękiobowiązującymprzepisomprawaczynnościomtymprzypisywaneokreślone
skutkiprawne(aszerzej-skutkikonwencjonalne)87.
Naprzykładdziałaniepolegającenazapisaniukartkipapieruokreślonymiznakami
graficznymiwodpowiednisposóbmożebyćodczytywane,wedleobowiązującychprze-
pisówprawa,jakosporządzenietestamentu,gdzieokreśloneosobyzostająpowołane
dodziedziczeniaspadkuzgodniezwoląspadkodawcywyrażonąwtreścitestamentu88.
Nadmienićrównieżnależy,żeregułykonstytutywne(tzw.regułysensu)określająwza-
sadziepewnenoweformyzachowania89.Chodzibowiemoto,żewielezachowańmoże
miećmiejsceniezależnieodistnieniajakichkolwiekreguł(jaknp.zabicieczłowieka
czyteżwybudowaniedomu),podczasgdyzachowaniakonwencjonalneprzebiegające
zgodniezprzyjętymiregułamisensu(jaknp.sporządzenietestamentu)możliwe
wyłączniewtedy,gdyuprzednioustanowionowspomnianeregułysensu.Innymisłowy
czynnościkonwencjonalnezgodnezokreślonymiregułamisensubyłybyniemożliwe,
gdybyregułytenieistniały90.Zkoleiczynnościprawnedokonaneniezgodniezuzna-
nymiregułamisensutraktowanejakowadliwe,wszczególnościmogąbyćuznane
jakoczynnościnieważne91.
Wracającdogłównegonurturozważań,należywskazać,żewedleprzeważającegopo-
gląduwdoktrynieuprawnieniezwiązanejestzawszezinteresempodmiotuupraw-
86
T.Gizbert-Studnicki,Normycelowościowearegułykonstytutywnewprawie[w:]Prawoipolityka,
red.A.Bodnar,J.Wiatr,J.Wróblewski,Warszawa1988,s.110.
87
S.Czepita,Regułykonstytutywne...,s.145;Z.Radwański,Jeszczewsprawiebezwzględnienieważnych
czynnościprawnych,PiP1986/6,s.93;S.Sołtysiński,Czy„istnieją”uchwałynieistniejącezgromadzeńspółek
kapitałowychispółdzielni?,PPH2006/2,s.6.
88
T.Gizbert-Studnicki,Onieważnościczynnościprawnychwświetlekoncepcjiczynnościkonwencjo-
nalnych,PiP1975/4,s.70.Oczywiścieczynnościąkonwencjonalnąmożebyćczynnośćpsychofizyczna
(np.ruchrękąwykonanyprzezpolicjanta)alboczynnośćkonwencjonalnaprosta,jakąjestczynnośćpisania
zgodniezregułamijęzyka,którąnastępniekwalifikujesięjakoczynnośćkonwencjonalnąwyższegorzędu
(np.sporządzenietestamentu).Por.M.Matczak,Kompetencjaorganu...,s.138.
89
Z.Ziembiński[w:]Dyrektywyisposóbichwypowiadania,M.Zieliński,Z.Ziembiński,Warszawa
1992,s.55in.
90
Z.Ziembiński,Czynnościkonwencjonalnewprawie,nStudiaPrawnicze”1972/33,passim;S.Czepita,
KoncepcjeteoretycznoprawneCzesławaZnamierowskiego,Poznań1988,s.54;C.Znamierowski,Podstawowe
pojęciateoriiprawa.CzęśćI-Układprawnyinormaprawna,Poznań1934,s.99-107;cyt.zaM.Matcza-
kiem,Kompetencjaorganu...,s.80.Wskazanezagadnieniewiążesięzpodziałemnaregułyregulatywne
ikonstytutywnelubregułypierwotneiwtórne.J.R.Searle,Czynnościmowy.Rozważaniazflozofijęzyka,
Warszawa1987,s.49in.;H.L.A.Hart,Pojęcieprawa,tłum.J.Woleński,Warszawa1998,s.22,116-117,
135,140-142;T.Kiełkowski,Nabycie...,s.138.
91
Por.np.M.Gutowski,Nieważnośćczynnościprawnej,Warszawa2017,s.59in.;P
.Sobolewski,Kon-
trowersjewokółpojęcianieistnieniainieważnościczynnościprawnej,PPH2009/5,s.30-35;T.Kiełkowski,
Nabycie...,s.167in.