Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
ROZDZIAŁ1.DZIEDZICTWOKULTUROWE
Przytakimrozumieniu,ochronąwartościowychzpunktuwidzenianaro-
dowegozabytkówprzeszłościzajmująsięzatrudnianiprzezpaństwospecja-
liści,opierającyswedecyzjenakryteriachnarodowych,pośródktórychsilnie
uwypuklonajestautentyczność
72
,rozumianajakoautentycznośćsubstancji
zabytkowej.
Zasadniczązmianęrozumieniaistotywartościowychdlaobecnychpoko-
leńpozostałościzczasówminionychprzyniosływtymzakresieprzemiany
polityczne,prowadzącewdrugiejpołowieXXwiekudouznania,żeludzkość
składasięnietylkoznarodów,aletakże-awłaściwieprzedewszystkim-
zrozmaitychspołecznościlokalnych.Zaprzełomowyuznaćmożnarok1985,
wktórymuchwalonodwaważnedokumentymiędzynarodoweokreślające
zasadysamorządnościlokalnej:ŚwiatowąDeklaracjęSamorząduLokalnegooraz
EuropejskąKartęSamorząduLokalnego.Dokumentyteprzyznająwładzomlokal-
nymprawodoregulowaniasprawpublicznychdladobraspołecznościlokalnej,
jakrównieżnakładająnaniewiążącesięztymobowiązkiorazwprowadzają
wymóg,abytekompetencjebyłygwarantowanewobowiązującychwkażdym
państwieaktachprawnych.Upodmiotowieniespołecznościlokalnychozna-
czałoteżuznanieichprawadoposiadaniawłasnegodziedzictwaiwłączenie
tegodziedzictwadozakresudóbrkulturyuważanychzawartościowe.Jak
piszeKrzysztofKowalski,utaperspektywaoznaczazgodęnaistnieniewielu
dziedzictw,któremogąbyćwobecsiebiealternatywnelubsiędopełniać”73.
Niemalwtymsamymczasie,wroku1986,dokonałsięprzełompostko-
lonialnywmiędzynarodowymdyskursienatematdziedzictwakulturowego.
WyrazemtegozjawiskabyłświatowyKongresArcheologicznywSouthamp-
ton,wczasiektóregowystąpiliwspólnieIndianiezeStanówZjednoczonych,
KanadyiAmerykiPołudniowejwrazzAborygenamiaustralijskimiiprzedsta-
wicielamiludówSaamizeSzwecjiiNorwegii,zżądaniemuznaniaichpraw
własnościdoszczątkówichprzodków.Przedstawionyprzeznichprogram
obejmowałzakazprowadzeniawykopalisknacmentarzyskachichprzodków
bezzgodyludówtubylczych,zakazprowadzeniabadańichszczątkówbez
zgodyludówtubylczychorazzwrotludomtubylczymszczątkówkostnychich
72
Kowalski2013:26.
73
Kowalski2013:27.