Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.KUPARADYGMATOWIDZIEDZICTWA
33
przodków,przechowywanychwmuzeachiinstytucjachbadawczych,wcelu
ichpowtórnegopochowania(reburial)zgodniezwłaściwymdanejkulturze
obrządkiempogrzebowym74.
Jużodpołowylat60.XXwiekuIndianieamerykańscywyrażalizaniepo-
kojeniepracamiwykopaliskowyminatereniecmentarzyskpaleoindiańskich
oraztraktowaniemwydobytychszczątkówludzkichjakoznaleziskarcheo-
logicznych,poddawanychbadaniomantropologicznymieksponowanychna
wystawachmuzealnychbądźteżprzechowywanychwkartonowychpudłach
wmagazynach.Reakcjaarcheologównapostulatyzwrotuszczątkówludzkich
ludomindiańskimbyłapoczątkowogłównienegatywna.Archeolodzypodkre-
ślalimianowicie,żebadaniaszczątkówludzkichdostarczająważnych,często
unikatowychdanychnaukowychnatematadaptacjidośrodowiska,diety,
chorób,zmianbiologicznych,obrzędówpogrzebowychirelacjispołecznych.
Zwracanotakżeuwagę,żebadaniatepowinnybyćwinteresiesamychIndian
amerykańskich,ponieważpozwalająnp.obalićrasistowskieteorieoniższości
rasowejczymniejszychzdolnościachintelektualnychRdzennychAmerykanów.
Ostatecznie,podwóchdekadachburzliwychsporów,dyskusjiiakcjide-
monstracyjnychpodejmowanychprzezRdzennychAmerykanów
75
,Kongres
StanówZjednoczonychwydałw1990rokuspecjalnąustawęoochroniegro-
bówtubylcówirepatriacjiichszczątkówkostnych(NatveAmericanGraves
ProtectonandRepatriatonAct-NAGPRA).Zgodniezjejpostanowieniami
agencjefederalne,atakżeprywatnemuzea,któreuzyskująfunduszefede-
ralne,musiałydokonaćinwentaryzacjiswoichkolekcjiszczątkówRdzennych
Amerykanówizwiązanychznimidarówgrobowych;plemionaindiańskie
uzyskałyprawowłasnościwszelkichszczątkówludzkichorazdóbrkultury
znalezionychnaterenachplemiennychifederalnych;zakazanyzostałhandel
szczątkamiludzkimiidobramikulturystanowiącymiwyposażeniegrobowe;
plemionaindiańskieuzyskałyteżprawodomaganiasięzwrotudającychsię
74
Szerzejnatentematzob.Kobyliński2018b.
75
Różneaspektytegokonfliktuiróżnepróbyrozwiązaniagoprzedstawiająnp.Cheek
iKeel1984;Meighan1984;Ferguson1984,1996;Adams1984;Hubert1988,1989,1992;
Nichols,KlesertiAnyon1989;Zimmerman1989,1996,1998;Anderson1996;Rose,Green
iGreen1996;JonesiHarris1998;McLaughlin1998,2004;NafzigeriDobkins1999;Anyon
2000.
