Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
21
Pierwszekryteriumklasyfikujenieruchomościwzależnościodprzysługu-
jącychdonichprawrzeczowychlubzobowiązaniowych.Wkrajowymsystemie
prawnymobokprawawłasnościusankcjonowanowieleinnychformumożli-
wiającychkorzystanieznieruchomości.Prawamirzeczowymi,którychprzed-
miotemmogąbyćnieruchomości,są:1)własność/współwłasność,2)użytkowanie
wieczyste,3)prawarzeczoweograniczone(użytkowanie,służebności,prawa
własnościowespółdzielczeihipoteka).Pozaprawamirzeczowymimożnausta-
nowićinneprawapozwalającenakorzystanieznieruchomościosobomtrzecim,
którychuprawnieniawynikajązestosunkuzobowiązaniowegopomiędzywłaści-
cielemnieruchomościauprawnionym(tzw.prawaobligacyjne).Doprawzobo-
wiązaniowychodnoszącychsiędonieruchomościzaliczasię:najem,dzierżawę,
użyczenie,leasing,timesharingidożywocie9.
Wprzypadkudrugiegokryteriumwyróżniasięnajczęściejnastępującegrupy
nieruchomości,którychprzeznaczeniei(lub)sposóbwykorzystaniawskazujena
przewagęjednejznastępującychfunkcji10:
–mieszkalnej,
–handlowo-usługowej,
–biurowej,
–przemysłowejimagazynowej,
–sportowo-rekreacyjnejiturystycznej,
–rolnejileśnej,
–specjalnegoprzeznaczenia(np.uczelnie,obiektysakralneitp.).
Podmiotowekryterium,szczególnieistotnedlaprezentowanegowrozprawie
problemubadawczego,pozwalawyodrębnićdwiepodstawowegrupynierucho-
mości,tj.prywatneipubliczne.Wartozaznaczyć,żepodziałtennienawiązujedo
znanegozekonomiiiczęstowykorzystywanegorozróżnieniadóbr11naprywatne
ipubliczne,leczskupiasięnapodmiocie,któryjestichwłaścicielem.Warto
przypomnieć,żewekonomiispotkaćmożnanajczęściejtrzyróżnepodejściado
tychdwóchrodzajówdóbr12:1)przezdobraprywatnerozumiesiędobrawyklu-
czanezkonsumpcji,aprzezpubliczne–niewykluczalnezkonsumpcji;2)przez
dobraprywatnerozumiesiędobrarywalizacyjne,aprzezpubliczne–nierywa-
lizacyjne,iwreszcie:3)przezdobraprywatnerozumiesiędobrawykluczane
9Więcejnatentematzob.A.Małkowska,B.Marona,Podstawygospodarowanianieruchomo-
ściami,WydawnictwoUniwersytetuEkonomicznegowKrakowie,Kraków2012,s.11–20.
10Ibidem,s.11.
11Przez„dobra”rozumiemywekonomiiprzedmiotylubusługi,któresącenne(użyteczne)dla
przynajmniejniektórychludzi.Zob.L.Balcerowicz,Wstępdowydaniapolskiego[w:]E.Ostrom,
Dysponowaniewspólnymizasobami,WoltersKluwer,Warszawa2013,s.XIII.Nieruchomości
ponadwszelkąwątpliwośćsąwięcdobramiwsensieekonomicznym.
12Ibidem,s.XV.