Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
RozdziałI.Państwojakoszczególnaorganizacjaspołeczeństwa
chwytająkażdąokazję.Państwoszybkosięuczy,wjakisposóbmożeskorzystaćna
powierzonejmuprzezspołeczeństworoli.Będziearbitrem,panemwszelkichdążeń.
Weźmiedużo,więcijemuprzypadnieniemało.Pomnożyzastępyswoichurzędni-
ków,poszerzyzakresswychprerogatyw.Wkonsekwencjiosiągnieprzytłaczające
rozmiary”18.
„Organizację,którakontrolujepopulacjęzajmującąokreśloneterytorium,
nazywamypaństwemtakdługo,jak:
a)jestwyodrębnionaspośródinnychorganizacjidziałającychnatymsamymtery-
torium,
b)jestautonomiczna,
c)jestscentralizowana,
d)jejczęściskładowesązesobąformalnieskoordynowane”19.
„Państwojestterytorialnąipolitycznąinstytucją,którawykorzystującsystem
prawny,gospodarczyiukładstosunkówmiędzynarodowych,efektywnietworzyopty-
malnewarunkirozwojucywilizacyjnegodanegospołeczeństwa”20.
Państwojestkoniecznościąwrozumieniufunkcjonalnym,napewnymetapiepo-
szukiwaniaorganizacji,którąmożnanazwaćpaństwową,determinowanąprzezsystem
struktur21.
„Państwonarodowejestważne,nietylkojakozasadniczyfilarporządkuglo-
balnego,aleteżjakoczynnikrozstrzygającyolosachnarodówiposzczególnychoby-
wateli.Wkażdejzdziedzinżyciaspołecznegorolajakościorganizacjipaństwajawi
sięjakokluczowajestpodstawąracjonalnościpolitycznej”22.
Współczesnepaństwasąnajwyższąformążyciapolitycznegodanegonarodu,
rozwijającąnarodowecechyspołeczeństwa(zarównodobre,jakizłe).Naródzko-
leistanowilubpowinienstanowićrzeczywistypodmiotwładzy.Państwo,jakoorga-
nizacjamającąokreśloneterytoriumisystemprawno-instytucjonalny,jestnatural-
nymdopełnieniemnarodu,atenzkoleitworzywspólnotężycia,systemwartościczy
wspólnyjęzyk.Społeczeństwodanegopaństwa,utożsamiającesięzokreślonymiide-
aminarodowymi,mazdolnośćzbiorowejintegracji,czegozakłóceniemmożebyćdy-
chotomiczneuznawanieskrajnychbądźżniącychsięmiędzysobąidei,coprowadzi
18Ibidem.
19Ch.Tilly,ReflectionsontheHistoryofEuropeanState-Making,w:TheFormationoftheStatesin
WesternEurope,podred.Ch.Tilly’ego,PrincetonUniversityPress,Princeton,NewYork1975,s.70.
20J.Osiński,Niezbędnośćpaństwawdobieglobalizacjiorazjegowspółczesnemodele,w:Współczesne
państwowteoriiipraktyce,pracazbiorowapodred.J.Oniszczuka,OficynaWydawniczaSGH,Warszawa
2011,s.655.
21Ł.P
.Wojakowski,Państwoizmianaspołecznawteoriachamerykańskiejsocjologiihistorycznej,
ZakładWydawniczyNOMOS,Kraków2011,s.253.
22A.Z.Kamiński,J.A.Stefanowicz,Wydolnośćstrategicznapaństwa:PolskawXXIwieku,
w:WizjaprzyszłościPolski.Studiaianalizy,t.1Społeczeństwoipaństwo,pracazbiorowapodred.
J.Kleera,A.P
.Wierzbickiego,Z.Strzeleckiego,L.Kuźnickiego,PAN,KomitetPrognoz„Polska2000
Plus”,Warszawa2011,s.195.