Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odadministracjipublicznejdopublicgovernance
nychinstrumentówNPM,mimopowszechne-
towego(contract-likearrangements)stymulują-
gojużodstąpieniaodjegoogólnychzałożeń.
cychusługodawców”(Manning2000).
Założeniatemiałybowiemwdużejmierze
Punktemodniesieniajestzatemobywatel
charakterideologiczny,właściwyliberalizmowi
jakokonsumentusługadministracji,aistot-
weuropejskimznaczeniutegoterminuikonser-
nąmetodązapewnieniasatysfakcjitegokonsu-
watyzmowiwznaczeniuamerykańskim,aza-
mentamająbyćcontract-likearrangements,który
temłączyłysięzogólnymkierunkiempolityki
toterminobejmujenietylkoszczególnyoutso-
takichpropagatorówliberalizmuczykonserwa-
urcingadministracyjny,tj.kontraktowanie,po
tyzmujakMargaretTatcheriRonaldReagan.
zastosowaniuodpowiednichjawnychprocedur
Natępolitykęskładałysięderegulacja(„mniej
konkursowych,zprzedsiębiorcamiluborgani-
państwa”,minimalizacjasystemuadministra-
zacjamipozarządowymi,świadczeńzzakresu
cji)oraz,wzakresiepozostawianymdlainsty-
zadańpublicznych,leczrównieżquasi-kontrak-
tucjipublicznych,„urynkowienie”administracji
towaniezestworzonymiwtymceluwobrę-
przezwprowadzenieinstrumentówwłaściwych
bieadministracjipublicznejwzględniesamo-
prawucywilnemu(„mniejpaństwa,więcejpra-
dzielnymiagencjami,działającymiwrezultacie
wa”)nietylkowsferzeusługspołecznych,lecz
nainnejzasadzieniżklasycznebudżetowanie.
takżewokreślonych„rdzeniowych”materiach
ZtegopunktuwidzeniaNPMstanowiłpró-
administracjipublicznej(wydawaniepaszpor-
tówczyadministracjawięzienna).Wkażdym
razie,podstawowympolemoddziaływaniaidei
NPMbyła–imożenimpozostawać–tzw.ad-
ministracjaświadczącaczyprestacyjna.
Światowego,terminuNPM„używasiędoopi-
saniakulturyzarządzania,którakoncentruje
sięnaobywateluczywręczkonsumencie(con-
sumer)oraznaodpowiedzialnościzarezultaty.
Terminsugerujetakżewybórstrukturalnylub
JakzauważyłjedenzekspertówBanku
bęporzuceniaWeberowskiegomodeluorgani-
zacjibiurokratycznej,azarazemwprowadzenia
ograniczonej–dokategoriiekonomicznych–
realnejodpowiedzialności(accountability)jed-
nostekadministracji.
lanorównieżjako„mechanizmyocharakterze
rynkowym”(market-typemechanisms–MTMs).
Jednymzjegoefektówbyłoopublikowanie
w1991r.KartyObywatelskiej(TeCitizen’s
Charter)przezrządPartiiKonserwatywnej,dla
któregoKartastanowiłaelementszerszegopro-
WWielkiejBrytaniipodejścietakieokreś-
organizacyjny,promującykontrolęzdecentra-
gramureformsektorapublicznego.WKarcie
lizowaną,wramachktórejwspółistniejąróżne
sformułowano„Zasadysłużbypublicznej”(Prin-
alternatywnemechanizmydostarczaniausług,
ciplesofPublicService):otwartość(przejrzystość),
wtymquasi-rynkizudziałemdostawcówpu-
pełnąinformację,maksymalniemożliwywybór
blicznychiprywatnychkonkurującychośrod-
dokonywanyprzezkonsumenta,brakdyskrymi-
kioddecydentówpolitycznychidarczyńców
nacjiwdostarczaniuusług,dostępnośćusługdla
[…]NPMtraktowanojakoinstrumentzwięk-
konsumenta,dostępnośćinstytucjiaudytu,skarg
szeniaefektywności,azarazemodpowiedzial-
inaprawianiaszkody.
nościwobecprzełożonychpolitycznych[…]
InnymzistotnychaspektówNPMbyłoza-
Usługodawcywinnikoncentrowaćsięnaefek-
interesowaniewprowadzaniemwadministracji
tywnymzapewnieniuusługoodpowiedniejja-
publicznejsystemówzarządzaniajakością,po-
kości,adecydencimająbyćbardziejskupienina
czątkowotworzonychdlapodmiotówgospo-
efektach,bardziejwymagający,aczasembar-
darczych.Wynikałotozprzekonania,iż„za-
dziejodważni,skoromogąnieograniczaćsię
rządzaniejakościąoznaczapoprostudobre
doistniejącychdostawców.Oddzieleniezakupu
zarządzanie”(Buchacz,Wysocki2003,s.37).
odpodejmowaniadecyzjipolitycznychstwarza
WymienićmożnatakiesystemyjakISO9000,
możliwościtworzeniarozwiązańtypukontrak-
TQM(TotalQualityManagement),EFQM
13
