Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
LászlóBruszt
litycznejramydladyskusjinatematwzorców
dziewystępująrównieżpodobieństwa,odnoszą-
zarządzaniarozwojemiprzedstawiaidealny
cesiędoroliaktorówregionalnychwstarych
typregionalizmu,którylokujesięnajbliżejidei
krajachczłonkowskich.
EuropyRegionówodnowionejdziękireformom
Ponieważzarządzanierozwojemdotyczy
funduszystrukturalnychz1988r.Zasadnicza
przedewszystkimwładzydecydowaniaotym,
częśćartykułujestpoświęconadyskusjiospo-
ktomaprawogłosuicojestważnewplanowa-
sobach,wjakienaciskUEiudzielaneprzeznią
niurozwoju,wgruncierzeczywszystkiedyskusje
wsparciewchodziływinterakcjęzezróżnicowa-
dotyczącezróżnicowanychwzorówzarządzania
nymiwarunkamilokalnymiiprowadziłydofor-
biorąpoduwagęwtymczyinnymzakresieróżne
mowaniasięróżnychwersjinowegozarządzania
wymiarypodziałuwładzy.Napotrzebytejdysku-
wielopoziomowego,różnychkonfiguracji„regio-
sjiproponujęprzyjęciedwóchnajbardziejoczywi-
nalizmu”.
stychwymiarów,któremająnajwiększeznaczenie
zpunktuwidzeniazmieniającejsięroliregionów
wkwestiizarządzaniarozwojem,amianowicie:
2.Wzorcezarządzania
charakterystykęzasadpodejmowaniawiążących
rozwojemterytorialnym…
decyzjiwkwestiicelówiśrodkówrozwojuna
dujesięwnowychkrajachczłonkowskichciągle
wprocesiezmian.Pierwszy„okresplanowania”
funduszystrukturalnych(2004–2006)rozpo-
cząłsięwewszystkichtychkrajachwukładzie
zarządzaniascentralizowanegoihierarchicz-
nego,nadającymregionomiaktoromregional-
nym–oilejakąkolwiek–jedynieograniczoną
rolę.Tworzenieregionalnychprogramówroz-
Zarządzanierozwojemterytorialnymznaj-
poziomieterytorialnym(sub-national)orazmoż-
liwości(distributionofopportunities)podejmowa-
niaautonomicznychdziałańnaniższychpozio-
machorganizacjiterytorialnejpaństwa.
podejmowaniawiążącychdecyzjimożnazhie-
rarchizowaćiprzypisaćprawodopodejmowa-
niatakichdecyzjiwkwestiachrozwojuregio-
nalnegowyodrębnionejjednostceorganizacyjnej
(naprzykładcentralnejagencjipaństwowej)lub
Codopierwszegoztychwymiarów,zasady
wojuzostałoscentralizowane,cooznaczało,że
teżbazowaćnaokreślonympodzialewładzy.
–wprzeciwieństwiedooczekiwańwywołanych
Wdrugimzwyróżnionychwymiarówrozwią-
poprzezniektóreprzedakcesyjneprogramyUE
zaniamogąmieścićsiępomiędzyprzypadka-
–wokresie2004–2006regionynieotrzyma-
mi,wktórychtylkocentrumjestwstaniepodej-
łyżadnejautonomicznejprzestrzenidlawłasnej
mowaćautonomicznedziałaniarozwojowe,oraz
politykirozwojowej.Zarządzanierozwojemzo-
przypadkami,wktórychniższepoziomyteryto-
stałozhierarchizowanewtakisposób,abyrząd
rialnejorganizacjipaństwarównieżmająauto-
niedzieliłsięinstytucjonalniewładzązregiona-
nomicznąswobodęidentyfikowaniairozwiązy-
miwzakresieprojektowaniaprogramówsekto-
waniaproblemówrozwoju3.
rowychmającychwpływnarozwójtychżeregio-
Należyzwrócićuwagę,żezaproponowa-
nów.Wewszystkichkrajachprzyokazjiwejścia
nakonceptualizacjazakładajakopewnik,iż
wfunduszestrukturalnedokonałosiępewne
przesunięciewstosunkudowyłączniescentra-
lizowanejihierarchicznejkontrolinadplano-
waniemrozwoju,alenasilenietegoprzesunięcia
3Tedwawymiarysposobówzarządzaniaregionalnego
zasadniczoodnosząsię:a)dodefactoi/lubdeiurepodziału
prawuczestnictwawprocesiepodejmowaniawiążących
znaczniesięróżniło.Możnabyłojużwtedydo-
decyzjipolitycznych,któremająwpływnaregionyimogą
strzecróżnicewzarządzaniumiędzyregionami
mieścićsięwschemacieczystoodgórnegohierarchiczne-
wewnątrztychkrajówi–nieinaczejjakwsta-
gopodejmowaniadecyzjiorazpodziałuwładzymiędzy
rychkrajachczłonkowskich–zaangażowanie
różnychaktorów,włączającwtopublicznychiniepu-
regionówmożewahaćsięznacznie,wzależno-
ściodichzaawansowaniazzakresiezarządzania
rozwojem.Jaktozostaniedalejprzedstawione,
blicznychaktorówdziałającychnaniższychpoziomach
organizacjiterytorialnejpaństwaorazb)dodeiurelubde
factoprzekazania(devolution)władzyfiskalnej,funkcjo-
nalnejipolitycznej,któremożepolegaćzjednejstrony
największeróżnicemożnajednakdostrzecpo-
nascentralizowaniuwładzynapoziomiecentralnym,zaś
międzyanalizowanymikrajami.Iwtymwzglę-
zdrugiejnaróżnychkombinacjachjejprzekazaniawdół.
8
