Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZarządzaniePubliczne
Nr2(4)/2008
ISSN1898-3529
JanuszCzapiński
Kapitałludzkiikapitałspołecznyadobrobytmaterialny.
Polskiparadoks
Kapitałludzkijestzasobemdecydującymosukcesieekonomicznymwindywidualnejrywalizacji.Kapitałspołecz-
nyjestczynnikiemsprzyjającymrozwojowicałegospołeczeństwa.Polacywokresietransformacjizainwestowalibar-
dzodużowkapitałludzki.Kapitałspołecznypozostałnatomiastwtymokresienabardzoniskim,najniższymwEuro-
piepoziomie.GłównymzatemźródłemrozwojuekonomicznegoPolskiwminionych20latachbyłkapitałludzki.Bez
inwestycjiwkapitałspołecznyszansedalszegorozwojuekonomicznegoPolskibardzomałe.
Słowakluczowe:kapitałludzki,kapitałspołeczny,dobrobytmaterialny.
1.Pojęciekapitałuludzkiego
nidoszukaniaodpowiedzinapytanieoźró-
ikapitałuspołecznego
dłabogactwa,wskazywalinatrzygłównezaso-
by,zwaneprzeznichkapitałami:materialny,fi-
Dlaczegojednespołeczeństwazamożne,
nansowyiludzki.PodkoniecXXw.zasprawą
ainnebiedne?Dlaczegowwymiarzehistorycz-
głównieRobertaPutnamaiFrancisaFukuyamy
nymcywilizacjerozkwitająiobumierają?Dla-
czegopoziommaterialnegorozwojujesttak
bardzozróżnicowanygeograficznie?Pytaniate
zaprzątająuwagębadaczyodwieków.Inicdziw-
nego,przecieżwiększośćludzichciałabybyćbo-
gataichciałabysiędowiedzieć,jaktobogactwo
osiągnąć.Odpowiedzijestwiele,ależadnanie
wydajesiękonkluzywna.Wjednejtylkosprawie
panujepowszechnazgoda:obogactwiezarówno
dodaliczwartyspołeczny.Niekiedyjeszczeza
Pierre’emBourdieuwyróżniasiękapitałkulturo-
wy,którywszakjakozasóbindywidualnymieści
sięwszerokimpojęciukapitałuludzkiego.
sięnaekonomicznymznaczeniukapitałuludz-
kiegoispołecznego.Żadenztychdwóchro-
dzajówkapitałuniemawliteraturzeprzedmio-
Wniniejszymopracowaniuskoncentrujemy
narodu,jakijednostkidecydujązasoby,jakimi
tupowszechnieuznawanejdefinicjioperacyjnej.
naródijednostkadysponują.Alejakiezasoby
Traktujesięjezazwyczajjakokonstruktylatent-
najważniejsze,czyichznaczeniezależyodsytu-
ne,któremogąsięwróżnysposóbmanifestować
acji,czyteżjestuniwersalne,cosprzyjatworze-
imiećróżnewskaźnikiempiryczne.
niunajważniejszychzasobów,czyposzczególne
Istotąkapitałuludzkiegojestindywidualna
zasobywzajemniezastępowalne,czyteż,aby
konkurencyjnośćopartanazasobachintelek-
zapewnićdobrobyt,musząwystępowaćłącznie?
tualnych,motywacyjnychisymbolicznych(np.
Ekonomiści,którzyzracjizawodowejspe-
prestiż).Wskaźnikamitychzasobówmogąbyć:
cjalizacjiczulisięnajbardziejpredestynowa-
wykształcenie,doświadczeniezawodowe,migra-
cjeorazrzadziejprzezbadaczyuwzględnia-
UniwersytetWarszawski;WyższaSzkołaFinansówiZa-
nezdolności(mierzonenp.testamiinteligen-
rządzaniawWarszawie.
cji,Hause1972,1975;Taubman,Wales1974;
5