Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GLOBALIZACJA:PERSPEKTYWYTEORETYCZNE
ROZDZIAŁ
I
nietwierdzą,iżrolatauległamarginalizacji,leczpodkreślają,żewdzisiej-
szychczasachpaństwoprzestałobyćjednostkąautonomiczną,iżewpływ
naniemajązarównoinnepodmioty,naprzykładkorporacjewielonarodowe
czyruchyspołeczne,jakiustaleniaprawamiędzynarodowegoczyrozwój
komunikacjiitransportu.Podobnie,mimoiżnadalistniejągranicegeogra-
ficzneterytoriówpaństwowych,to,codziejesięwgospodarce,kulturzeczy
polityceniekonieczniezawierasięwramachtychgranic.Wdziedziniezarzą-
dzaniadowodynapoparcietegoargumentumożnałatwoznaleźćwoparciu
oprzykładyfirm,którezewzględunaswojepochodzeniemająsilnyzwiązek
zkonkretnymkrajem,jednakżeichprocesyprodukcyjne,atymsamympra-
cownicy,sązlokalizowaniwinnymkrajulubkrajach,aproduktyiusługisą
sprzedawanewjeszczeinnychmiejscachnaświecie.
AutorzyksiążkiGlobalTransformationszwracajątakżeuwagęnaniejed-
nolitośćprocesówglobalizacyjnych.Przykładowo,globalizacjarynkówfinan-
sowychprzyczyniasięznaczącodoglobalizacjiprzedsiębiorstwwielonarodo-
wych,leczrównocześniewywieraistotniemniejszywpływnagospodarkitych
krajów,którewniższymstopniuuczestnicząwtychrynkach.Heldiwspół-
autorzyopisująrównieżnowekonfiguracjewsferzestratyfikacjiwewnątrz
ipomiędzyspołeczeństwami,zwracająuwagęnaróżnicepomiędzystanem
obecnymadawnympodziałemnaCentrumiPeryferie,PółnociPołudnieczy
pierwszyitrzeciświat.Wedługnich,miejscedwubiegunowegoukładuzajął
bardziejzłożonymodel,wktórympozycjępomiędzytradycyjniebogatymi
abiednymikrajamizajęłyniektórekrajeAmerykiŁacińskiejiAzji,natomiast
innekrajestałysięjeszczeuboższeidodatkowozmniejszyłsięichwpływ
nasytuacjęglobalną.Fakt,iżjednekrajezostaływłączonedogospodarki
światowej,ainnesązniejwyłączonepokazuje,iżglobalizacjamawspół-
cześnieskutkinierównomiernierozłożonegeograficznieidlategoniedasię
ichrozpatrywaćwsposóbogólny.Zdaniemtransformacjonalistówniemożna
równieżjednoznaczniestwierdzić,wjakimkierunkuprocesyglobalizacyjne
rozwinąsięwprzyszłości,gdyżzależećtobędzieodwyborówdokonywanych
przezwielkiekorporacje,rządypaństw,społeczeństwoobywatelskieiruchy
społeczne.Wyborytemogąnatomiastbyćbardzoróżne-przykładowo,rządy
państwmogązdecydowaćsięnapodążanieścieżkąliberalizmuekonomicz-
nego,leczmogątakżeprzyjąćstrategięzwiększonegointerwencjonizmupań-
stwowegolubpostaraćsięrozwinąćsystemsprawowaniawładzynapoziomie
światowym,wcelupodejmowaniadecyzjiekonomicznychirozwiązywania
problemówglobalnych.
Omówionepowyżejtrzystanowiskakoncepcyjnewstosunkudoglobali-
zacji,mianowicieglobalizm,sceptycyzmitransformacjonalizmpokazują,iż
samopojęcieglobalizacjijakozjawiskawpływającegonaśrodowiskoiwarun-
kifunkcjonowaniawspółczesnychorganizacjiniepoddajesięjednoznacznej
>25
