Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pierwszy,drugi,trzeciiczwartyświat
Pierwszy,drugi,trzeciiczwartyświat
BrankoMilanovic(2005)tłumaczyzasadyklasyfikacjigospodarekna-
rodowychwoparciuodochódprzypadającynamieszkańca.Dopierwszej
grupynależąwszystkiekrajeEuropyZachodniej,AmerykiPółnocnejibogate
krajeOceanii.Dochódnarodowynamieszkańcawnajbiedniejszymztych
krajówstanowigranicępomiędzykrajamibogatymiagrupąkrajówaspirują-
cychdoznalezieniasięwpierwszejgrupie.Ogółem,kategoriadrugiegoświa-
taobejmujewszystkiekraje,którychdochódnarodowynamieszkańcajest
niewięcejniżo1/3niższyoddochodunajbiedniejszegokrajunależącegodo
pierwszejgrupy.Wtrzeciejgrupieznajdująsiękraje,którychdochódnarodo-
wynamieszkańcalokujesiępomiędzy1/3a2/3dochodunajbiedniejszego
krajupierwszegoświata.Przeciętnie,dochódnarodowypercapitawkraju
trzeciegoświatatopołowadochoduprzypadającegonamieszkańcawkraju
pierwszegoświata.Czwarta,ostatniagrupa,składasięnatomiastzkrajów,
którychdochódnarodowystanowimniejniż1/3dochodunamieszkańca
wnajbiedniejszymkrajuzachodnim.
Napodstawieanalizyzmianprzynależnościposzczególnychkrajówdo
każdejzgrupnaprzestrzeni40latmiędzy1960a2000rokiem,Milanovic
doszedłdowniosku,iżzupływemczasuumocniłasiępozycjakrajówza-
chodnichwśródkrajówpierwszegoświata,popierwszezuwaginazmniej-
szeniesięwtejgrupieudziałukrajównie-zachodnichz19do9,apodrugie
zpowodupowiększonegodystansugospodarczegopomiędzykrajamiZacho-
duakrajamiinnychregionówświata.Pozatymznaczącozmniejszyłosię
prawdopodobieństwonadrobieniaróżnicwpoziomierozwojugospodarcze-
goprzezkrajenie-zachodnie.Wchwiliobecnej,większośćkrajówdrugiego
światastanowiąkraje,którenieutrzymałysięwkategoriikrajówbogatych,
niezaśte,którychpozycjaumocniłabysięnatyle,iżpozwoliłobytoimna
przejściezkategoriitrzeciegododrugiegoświata.Równocześnie,wciągu
ostatnichkilkudekadnastąpiłozjawisko„afrykanizacji”biedy,gdyżwstop-
niuwcześniejniespotykanymbyciekrajemafrykańskimstałosięrówno-
znacznezbyciemkrajembardzobiednym.Wszystkiepaństwaafrykańskie,
którew1960rokunależałydogrupykrajówdrugiegoświata,przesunęłysię
dokategoriitrzeciegoświata.Natomiastkrajeafrykańskiepoprzednioza-
liczającesiędotrzeciegoświatanależąobecniedoświataczwartego.Poza
tymbardzoniewielupaństwomudałosiępodwyższyćswójstatuspoprzez
przejściezkategoriikrajubiedniejszegodokrajubogatszego.Cowięcej,licz-
bakrajówzaliczanychdokategoriipierwszegoidrugiegoświatazmalała,
aliczbakrajówtrzeciegoiczwartego-powiększyłasię.
>30
