Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Ustaleniaterminologiczneizałożeniateoretyczne
Wtymujęciu,zasadysąnormamiocharakterzeoptymalizacyjnym,
tj.normaminakazującymirealizacjępewnegostanurzeczywmożliwie
najwyższymstopniu,mającnawzględzieprawneifaktyczneogranicze-
nia50.Równocześnie,pozawskazanympowyżejkryteriumformalnym
wyodrębnieniazasadprawnych,podstawowąichfunkcjąjestwskazanie
celów,jakimispołeczeństwopowinnosiękierować.Wtymwięckon-
tekścienależywskazać,iżzasadymajątakżewymiarnważności”(dimen-
sionofweight),któregopozbawionesąreguły51.Jakodrugakategoria
norm,obokzasad,wyróżnionezostaływspomnianereguły,definiowane
jakonormypostępowania,któresąstosowanewsposób-nwszystko
albonic”52.Wprzeciwieństwiedozasad,niemająonecharakteru
optymalizacyjnego-innymisłowyregułaalbojestwpełnizrealizowana,
alboniezrealizowanawcale.ImplementacjipoglądówR.Dworkinana
gruntprocederykarnejdokonałS.Waltoś53.Wyodrębniajączasady-dy-
rektywyizasady-reguły,podstawowyakcentpołożyłonnamożliwość
istnieniawyjątkówodposzczególnychnorm.Zasady-dyrektywy,mające
charakteroptymalizacyjny,obowiązująwdanymporządkuprawnym,
aleniewzakresieabsolutnym.Inaczejzaśprezentujesiękwestiaza-
sad-reguł,którewocenieS.Waltosianieprzewidująjakichkolwiek
wyjątków.
Przechodzącnagruntzasadprawaprocesowego,należyzauważyć,
iżtakżewzakresietejgałęziprawaistniejąlicznerozbieżnedefinicje
zasadyprocesowej.Niewdającsięjednakwszczegółowerozważania
dotyczącetejtematyki54,napotrzebyniniejszejpracyprzyjętazostanie
T.Gizbert-Studnicki,Konfliktdóbrikolizjanorm,RPEiS1989,z.1,s.3;S.Wronkowska,
Z.Ziembiński,Zarysteoriiprawa...,s.189;P.Tuleja,Normatywnatreśćprawjednostki
wustawachkonstytucyjnychRP,Warszawa1997,s.69in.
50Zob.szerzejT.Gizbert-Studnicki,Zasadyiregułyprawne...,s.18-19;P.Tuleja,
Normatywnatreśćpraw...,s.69in.
51Zob.szerzejT.Gizbert-Studnicki,Zasadyiregułyprawne...,s.18;P,Wiliński,
Zasadaprawadoobrony...,s.22.
52Zob.szerzejR.Dworkin,Biorącprawapoważnie,Warszawa1998,s.60in.;
T.Gizbert-Studnicki,Zasadyiregułyprawne...,s.17;R.Alexy,Teoriapraw...,s.78in.;
S.Wronkowska,Z.Ziembiński,Zarysteoriiprawa...,s.79;P.Tuleja,Normatywnatreść
praw...,s.70in.
53Zob.szerzejS.Waltoś,P.Hofmański,Proceskarny...,s.209-210orazpoprzednie
wydaniategopodręcznikaautorstwaS.Waltosia.
54Szczegółowerozważaniawtymzakresiezostałyzawartewnastępującychopraco-
waniach:A.Murzynowski,Istotaizasady...,s.85in.;M.Cieślak,Polskaprocedurakar-
na...,s.157in.orazM.Cieślak,Zasadyprocesukarnegoiichsystem,ZNUJPrawo1956,
nr3,s.197.
42
