Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Defniowaniepojęciazasadaprawa
29
kryteriówpodziałusprawia,iżniejednokrotnieuznaniekonkretnejnormyzaza-
sadębędzieostateczniedeterminowanesubiektywnymprzeświadczeniemtego,kto
kwalifikacjętakąprzeprowadza”41.
Wszelkiewypowiedzioistnieniuzasadprawazgodniezpowyższymitwierdze-
niamipodzielićmożnanadwiepodstawowegrupy,amianowicieopisoweoraz
dyrektywalne.Wpierwszejwyodrębnionejgrupienmianem»zasadprawa«określa
siępewienwzorzecukształtowaniainstytucjiprawnej,którywskazujesposób
rozstrzygnięciazwiązanychzniąkwestii,przyczymmożemiećcharakterwzorca
jedyniepomyślanegobądźwzorcaodtworzonegonapodstawieobowiązujących
norm”42.JakwskazujeZ.Tobor:nanalizazasadwsensieopisowymmożebyćpod-
stawąformułowaniaocenirozmaitychdyrektyw,np.delegeferenda,samejednak
zasadywznaczeniuopisowymocenanidyrektywniewyrażają”43.
Spośródmożliwychznaczeńzasadwsensieopisowymnajczęściejwskazuje
się,żejesttojakiśnwzorzecukształtowaniasięjakiejśinstytucjiprawnej(czy
częściejzespołuinstytucjiprawnych).Wzorzectenmożebyćalbojedyniepomy-
ślany,alboodtworzonyzobowiązującychnormprawnychtworzącychinstytucję
prawnąwchodzącąwskładsystemuprawa.Celemrozróżnieniatychdwóch
znaczeńmożnaprzyjąćterminologię-zasad-wzorcaizasad-odwzorowania”44.
NatomiastnWznaczeniudyrektywalnymzasadaprawatookreślonadyrek-
tywapostępowania,wjakimśsensienadrzędnawstosunkudoinnychnorm
systemu,aprzytymwyodrębnianazewzględunaszczególnąrolę,którąpełni
onawsystemie”45.Wskazujesięrównież,żen[ł]wdanymporządkuprawnym
lubwjakiejśgałęziprawamogąobowiązywaćnormyocharakterzefundamen-
talnym.Zewzględunato,żeobowiązująjakonormyprawne,sątotzw.zasady
wznaczeniudyrektywalnym.Gdywięcmówimyotakichzasadach,niestwier-
dzamytego,cojest,alewskazujemy,jakbyćpowinno.Cowięcej,zasadytemają
charakternormnaczelnych,toznaczywytyczajągranice,wktórychinnenormy
powinnysięmieścić”46.
Każdagałąźprawaopierasięnapewnychfundamentalnych,niezmiennych,
zasadniczychnormach,którebardzoczęstonazywanesąprzezustawodawcę
nzasadamiprawa”
.Jakwskazująznawcyproblematyki,nzasadytesąnormami
41
Ibidem.
42
Z.Tobor,Wprowadzenie,[w:]Zasadyprawa…,s.9.
43
T.Stawecki,P
.Winczorek,Wstępdoprawoznawstwa,Warszawa2003,s.86.
44
M.Zieliński,Konstytutywnezasadyprawa,[w:]Charakteristrukturanormkonstytucji,red.J.Trzciń-
ski,Warszawa1997,s.72i74.
45
A.Redelbach,S.Wronkowska,Z.Ziembiński,Zarysteoriipaństwaiprawa,Warszawa1994,
s.224-225.
46
Ibidem,s.85.
