Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UtopijnastrategiaHitlera
33
GrupaArmiiPołudnienadalprzedzierałasięnawschód.Niemaltrzytygo-
dniepóźniej,21listopada,jednostkiIIIKorpusuPancernego(z1.ArmiiPan-
cernejvonKleista)generałakawaleriivonMackensenazajęłyRostówuujścia
Donu.Pomimozaciekłegooporu,zdołałynawetuchwycićwstanienietknię-
tymgłównymostnaDoniewiodącynaKaukaz.Niewiedząc,żeteliczebnie
słabeoddziałyzostanąwkrótcewypartezmiasta(zostałoodbitezaledwie
osiemdnipóźniej)iżejegokorpuszostanieokrutniezmasakrowanyprzezpo-
tężny,radzieckiFrontPołudniowy,Mackensensądził,żeodciąłrosyjskietrasy
zaopatrzeniowezKaukazui,wzwiązkuztym,postrzegałswojezwycięstwow
Rostowiejakopotężnycioszadanyradzieckiejmachiniewojennej.
Hitlerpodzielałtenoptymizm.Kaukaskiepolanafowe,anajbliższeznich
znajdowałosięobecniekuszącoblisko(ledwie300kmdalej),nadalzajmowały
czołowemiejscewjegoplanachdlaGrupyArmiiPołudnie.Wdniu,wktórym
zdobyłyRostów,wyznaczyłtymmocnorozciągniętymoddziałom,atakże1.
ArmiiPancernejoraz11.Armii,niewykonalnezadanieodcięciautakżepołą-
czeńBrytyjczykówiSowietówprzezKaukaz”
,począwszyodpólnafowych
wokółMajkopu.17.Armiaotrzymałarównienieracjonalnezadanie:opano-
wanieStalingraduiotaczającychgoobszarówprzemysłowych,wceluuprzecię-
ciawrogiegopołączeniapółnocyzpołudniemprzezWołgę”47.
OpanowanieRostowaprzezGrupęArmiiPołudnieprzeraziłorosyjskich
strategów,którzyzdalisobiesprawęzzagrożeniapólnafowych.uJeżeliNiem-
comudasięzająćMoskwę”
,ostrzegałmarszałekTimoszenkowtajnymprze-
mówieniuprzedPaństwowymKomitetemObronyubędzietodlanasoczywi-
ścieogromnerozczarowanie,alewżadensposóbniepokrzyżujenaszejogólnej
strategii(ł)Niemcyuzyskalibypotencjałkwaterunkowy[czylischronienie
przedokrutnąrosyjskązimą],aledziękitemuniewygrająwojny.Liczysiętyl-
koropa.Jakwiemy,Niemcyzmagająsięzpalącymiproblemamizropąwswo-
jejgospodarce,handlującznamiod1939do1941r.Takwięcmusimyzrobić
wszystkocownaszejmocy,(a)byzmuszaćNiemcydozwiększaniazużycia
ropyi(b)zatrzymaćniemieckiearmiazdalaodKaukazu”48.
NajważniejszymzadaniemArmiiCzerwonej,kontynuował,byłoodrzuce-
nieNiemcównatyle,żebyzniszczyćmateriaływojennezgromadzoneprzez
nichdoplanowanejofensywynaKaukaz.
Radzieckaofensywanapołudniu,gdywreszcienadeszła,wyzwoliłaRostów
izagroziłazadaniemogromnychszkódwypieranymnazachódjednostkom
GrupyArmiiPołudnie.OdzyskanieRostowa(pierwszadużaporażkaponie-
sionaprzezniemieckąarmięnawszystkichteatrachdziałań)zdruzgotałona-
dziejeHitleranaopanowanieiwykorzystaniekaukaskichpólnafowych–czy
choćbynawetnauniemożliwienieRosjanomtransportowaniaropyzKaukazu
doswoicharmiiorazfabryk–przedkońcem1941roku.29listopada,gdynie-
mieckieoddziałypośpiesznieuchodziłyzRostowaprzedprzytłaczającymisi-
47Ibid.
48D.Irving,Hitler’sWar(London,1977),s.348.
