Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
RozdziałI
lizowaneiopanowywane,dziękilepszejtaktyceiogromnejwytrwałości.Niektó-
reprzeistaczałysięwręczwniewielkiesukcesy.Hitlerbyłszczególniedumny
ztego,żeGrupaArmiiŚrodekzdołałazatkaćlicznewyrwywswojejliniiiufor-
mowaćnowyfront.Choćzdawałsobiesprawę,żeniemieckieiradzieckiewojska
przeznajbliższyczaspozostanązwartewkrwawymklinczu,iżewniektórych
miejscachjegożołnierzetrzymalisięostatkiemsił,toczuł,żenajgorszeminęło
iżeosiągnąłpierwszycel:opanowałpanikęwszeregachswoichgenerałóworaz
zapobiegłpogromowinawzórNapoleonaz1812r.Cowięcej,uznałudanyopór
jegoarmiiwobecradzieckiejofensywyzimowejzakolejnydowód,żerozkazuani
krokuwstecz”byłdobrądecyzjąiżezwolnieniprzezeńgenerałowiebyliniekom-
petentni,tchórzliwiidefetystyczni.Wierzył,żejegożelaznawolawzięłagóręnad
zimowymkryzysem.Terazpoprowadziwiosennąofensywę.
PlanpotężnejofensywywgłąbKaukazuwceluopanowaniapólnafowych
byłwowielewiększymstopniuosobistąkoncepcjąstrategicznąHitlera,niż
uderzenienarosyjskąstolicęzminionegoroku71.Wszczyciezimowegokryzy-
suniesprawiedliwie,leczwielokrotnieprzeklinałSztabGeneralnyzanarzuce-
niemukampaniimoskiewskiej.Teraz,gdyuratowałNiemcystojącenakrawę-
dzikatastrofy,byłzdecydowanyzaufaćswojejintuicjiinakazaćprzeprowadze-
niekampaniimającejosiągnąćjegocelestrategiczne(opartenajegoświado-
mościproblemówgospodarczychRzeszy).Ponadtomiałprzestaćograniczać
siędowydawaniagenerałominstrukcji,lecz,wnowymcharakterzenaczelnego
dowódcyarmii(odczasurezygnacjiBrauchitscha19grudnia)przejąćcałko-
witąibezpośredniąkontrolęnadkierowaniemoperacjami72.
OperacjaBarbarossazostałapoczętawzasadniczejzgodnościzfundamen-
talnązasadąprowadzeniawojnyCarlavonClausewitzagłoszącą,żeprawdzi-
wymcelemkampaniijestpokonaniesiłzbrojnychnieprzyjacielawpolu,co
musinastąpićprzed,aniepoosiągnięciucelówekonomicznychipolitycznych.
Jednakpodjętazimąprzełomulat1941/1942r.decyzjaHitleraoopanowaniu
pólnafowychKaukazu,anieodoprowadzeniudorozstrzygającejbitwyzra-
dzieckimisiłamizbrojnymi,byłasprzecznazradamiClausewitza.Hitlerzcałą
pewnościąznałjegonauki.Wrzeczysamej,byłbiegływteoriiwojskowości
iprzestudiowałwiększośćkluczowychnatympoluprac,wtymiClausewitza.
Wwieluprzypadkachbędziepompatycznieudowadniałtoswoimgenerałom,
sprzeciwiającymmusięwkwestiachstrategii.uNiemapotrzeby,abypróbował
mniepanpouczać”
,strofowałGuderianapodczasjednejzkłótni.uPrzestudio-
wałemClausewitzaorazMoltkegoiczytałemwszystkiedziełaSchlielena.Je-
stemlepiejobeznanyniżpan!”73.Jegodecyzjaouniknięciukonfrontacji
zgłównymsiłamiradzieckimi,azamiasttegoskupieniusięnapodbojuKauka-
zuwceluwykorzystaniajegozasobówgospodarczych,nieopierałasięnanie-
znajomościteoriiwojskowej,lecznagłębokiejtrosceodławiącąsięgospodar-
kęorazprzeświadczeniuobrakuwykonalnychalternatywstrategicznych.
71Görlitz,Keitel:Verbrecher,s.298.
72Porównaj,Warlimont,t.1,s.241.
73Guderian,s.343.
